Դերենիկ Դեմիրճյան

Դերենիկ Դեմիրճյանը ծնվել է 1877 թվականի փետրվարի 6 (18)-ին Ջավախքի Ախալքալաք քաղաքում։ Նախնական կրթությունն ստացել է ծննդավայրի հայոց ծխական դպրոցում։ Երկու տարի անց տեղափոխվել է Արդահան, աշակերտել առաջադեմ համոզմունքներ ունեցող Ս. Տեր-Մելիքսեդեկյանին, 1892 թվականին ընդունվել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանը։

Դեմիրճյանի գրական հայացքների ձևավորման գործում բարերար ազդեցություն է ունեցել ճեմարանի ուսուցիչ, բանաստեղծ Հովհաննես Հովհաննիսյանը:

1898 թվականին ավարտել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցը, ապա աշխատել Արդահանում։
1900 թվականին հաստատվել է Թիֆլիսում, մասնակցել Հովհաննես Թումանյանի նախաձեռնությամբ ստեղծված Վերնատուն գրական ընկերության աշխատանքներին։

Երաժշտություն ուսումնասիրելու նպատակով 1903 թվականին մեկնել է Մոսկվա: 1905-1910 թվականներին սովորել է Ժնևի համալսարանի մանկավարժական ֆակուլտետում, վերադարձել Թիֆլիս և զբաղվել ուսուցչությամբ։
1925 թվականին տեղափոխվել է Երևան, եղել գիտության և արվեստի ինստիտուտի արվեստի բաժնի գիտքարտուղարը։

Դեմիրճյանը գրական գործունեությունն սկսել է իբրև բանաստեղծ. 1899 թ-ին լույս է ընծայել «Բանաստեղծություններ» ժողովածուի 2 հատորը, այնուհետև՝ բանաստեղծությունների և քառյակների «Գարուն» ժողովածուն, պոեմներ («Լենկ-Թեմուր», «Սրբի աղջիկը») և այլն:

Դեմիրճյանը գրել է նաև թատերգություններ, պատմվածքներ ու վիպակներ: 1920–30-ական թվականներին Դեմիրճյանը մեծ համբավ է ձեռք բերել «Քաջ Նազար» կատակերգությամբ, որի հենքը ժողովրդական հեքիաթն է:
Նրա ստեղծագործության մեջ հատկապես կարևորվում է «Վարդանանք» պատմավեպը, որտեղ գրողը, պատմական իրադարձությունները գեղարվեստորեն իմաստավորելով, հասել է խոհափիլիսոփայական ընդհանրացումների: Դեմիրճյանը գրել է նաև ֆելիետոններ, «Մեսրոպ Մաշտոց» անավարտ վեպը: Նա ստեղծագործել է նաև մանուկների համար («Պույ-պույ մուկիկը»), թարգմանել է Ալեքսանդր Պուշկինի, Նիկոլայ Գոգոլի, Անտոն Չեխովի ստեղծագործություններից: Դեմիրճյանը վախճանվել է 1956թ.-ի դեկտեմբերի 6-ին Երևանում:

Հրապարակախոսություն

Դերենիկ Դեմիրճյան. Նա