Չարենցի ու Բակունցի առաջարկը

«Գրական թերթում» մի խումբ ընկերներ հարց են հարուցել Երևանում կանգնեցնելու մեր հանճարեղ երգիծաբան Հակոբ Պարոնյանի արձանը:
Մեր մամուլում տարիներ առաջ նման առաջարկ արվել է նաև այլ ընկերների կողմից: Որքան մեզ հայտնի է, զանազան առիթներով եղել են առաջարկներ և մեր մյուս գրողներին՝ Նալբանդյանին, Սունդուկյանին, Թումանյանին և ուրիշներին արձաններ կանգնեցնելու մասին:
Սա ցույց է տալիս, որ խորհրդային լայն հասարակայնության կողմից մեր անցյալ կուլտուրայի մեծարման արժանի ականավոր ներկայացուցիչներին գեղարվեստական մոնումենտներով մասսայականացնելու և հավերժացնելու խնդիրը արդեն հասունացել է, և ժամանակն է, որ մենք այդ խնդիրը դնենք ընդհանուր պլանային ձևով՝ կապված մեր քաղաքների սոցիալիստական վերակառուցման և գեղարվեստական ձևավորման հետ:
Ուստի մենք առաջարկում ենք այս խնդիրը չթողնել զանազան տոնական առիթների և մասնավոր նախասիրությունների ինքնահոսին, այլ համապատասխան պետական և հասարակական հիմնարկների ներկայացուցիչների ոկղմից կազմել մի հանձնաժողով, որը կմշակի Հայաստանի քաղաքների վերակառուցման պլանների հետ համաձայնեցված, գրական-հասարակական գործիչներին արձաններով և այլ մոնումենտալ ձևերով հավերժացնելու միասնական պլանը, որ մեր լայն մասսաների կողմից քննարկման և դրվատման ենթարկվելուց հետո կհանձնվի համապատասխան պետական մարմիններին՝ հաստատելու և ընթացք տալու, ինչպես այդ արվում է խորհրդային մյուս հանրապետություններում:
Իսկ խնդրի հարուցման անհատական նախաձեռնության այն ձևը, որին դիմել են մի խումբ ընկերներ, մենք համարում ենք սխալ և համոզված ենք, որ այդ կարգով մենք չենք ունենա Հայաստանի քաղաքներում մեր գրական-մասսայական գործիչներին անհրաժեշտ հերթականությամբ մոնումենտներ կառուցելու միասնական պլան և այդ գործը հետագայում ևս ենթակա կլինի առիթից առիթ ընձեռնվող նհատական և ոչ լայն մասսայական նախաձեռնություն:

Ծանոթություն.
Եղիշե Չարենցի և Աքսել Բակունցի ստորագրությամբ սույն առաջարկը 1932 թվականի սեպտեմբերի 10-ին հրապարակվել է «Գրական թերթի» 18-րդ համարում՝ «Մեր առաջարկը» վերնագրով:
Այն արձագանք էր նույն թվականի օգոստոսի 15-ին «Գրական թերթի» 16-րդ համարում հրապարակված «Մենք արձան ենք առաջարկում Հակոբ Պարոնյանին» առաջարկին, որը ստորագրած Վ. Ալազանը, Վ. Նովենցը, Էդ. Խոճիկը, Գ. Սարյանը, Ս. Տարոնցը պահանջել են Պարոնյանի 90-ամյակի առիթով արձան տեղադրել Երևանում: «Գրական թերթի» հաջորդ 17-րդ համարում «Միանում ենք Պարոնյանի արձանը կանգնեցնելու առաջարկին» դիմումով նախաձեռնությանը միացել են նաև Մ. Սարյանը, Փ. Թերլեմեզյանը, Դ. Դեմիրճյանը, Գ. Լևոնյանը, Ստ. Զորյանը, Վ. Թոթովենցը և ուրիշներ:
Չարենցի ու Բակունցի առարկությունից հետո թեման հրապարակային քննարկելուց հետո խնդրի արծարծումը տեղափոխվել է «Գրողների միության կազմհանձնաժողովի տնօրինությանը»:

Ակսել Բակունցի պրոֆիլը
Եղիշե Չարենցի պրոֆիլը