ԱլԳ Ռիգայի հռչակագիր

2015 թվականի մայիսի 21-22-ը Լատվիայի մայրաքաղաք Ռիգայում կայացավ Արևելյան գործընկերության թվով չորրորդ գագաթաժողովը, որի արդյունքներով մասնակից երկրները հանդես եկան ամփոփիչ հայտարարությամբ:

Արևելյան գործընկերության գագաթաժողովի համատեղ հռչակագիր

Ռիգա, 2015 թվականի մայիսի 21-22

Հայաստանի Հանրապետության, Ադրբեջանի Հանրապետության, Բելառուսի Հանրապետության, Վրաստանի, Մոլդովայի Հանրապետության և Ուկրաինայի ղեկավարները կամ կառավարության ղեկավարները, Եվրոպական միության ներկայացուցիչները և նրա անդամ երկրների կամ կառավարությունների ղեկավարները կամ ներկայացուցիչները հանդիպեցին Ռիգայում 2015 թվականի մայիսի 21-22-ը։ Գագաթաժողովին ներկա էին նաև Եվրոպական խորհրդարանի նախագահը և Տարածաշրջանների հանձնաժողովի, Եվրոպական տնտեսական և սոցիալական հանձնաժողովի, Եվրոպական ներդրումային բանկի, Եվրոպական զարգացման և վերակառուցման բանկի, Արևելյան գործընկերության տարածաշրջանային և տեղական իշխանությունների համաժողովի, Եվրանեսթ Խորհրդարանական վեհաժողովի ներկայացուցիչները։

1. Ռիգայի գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են այն մեծ կարևորությունը, որը նրանք տալիս են Արևելյան գործընկերությանը՝ որպես եվրոպական հարևանության քաղաքականության հատուկ ձևաչափի։ Նրանք վերահաստատում են ռազմավարական և հավակնոտ գործընկերության վերաբերյալ իրենց միասնական տեսլականը, որը հիմնված է փոխադարձ շահերի և պարտավորությունների վրա, և որը աջակցում է արևելա-եվրոպական երկրներում՝ Արևելյան գործընկերության մասնակից պետություններում բարեփոխումների կայուն գործընթացին։ Գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են իրենց հանձնառությունը՝ ամրապնդելու ժողովրդավարությունը, օրենքի գերակայությունը, մարդու իրավունքները և հիմնարար ազատությունները, ինչպես նաև միջազգային իրավունքի նորմերը և սկզբունքները, որոնք եղել և մնում են այս Գործընկերության սրտում այն պահից ի վեր, երբ Եվրոպական միության անդամ պետությունները և Արևելյան Եվրոպայի իրենց գործընկերները սկսեցին այն՝ որպես համատեղ նախաձեռնություն։ Նրանք հիշեցնում են, որ Արևելյան գործընկերությունը հիմնված է համասեփականության, պատասխանատվության, տարբերակման և փոխադարձ պատասխանատվության վրա։ Նրանք ընդգծում են ողջ հասարակության մասնակցության կարևորությունը միասնական այս տեսլականն իրականություն դարձնելու հարցում։

2. Եվրոպական հարևանության քաղաքականության և Արևելյան գործընկերության շրջանակներում գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են գործընկերներից յուրաքանչյուրի ինքնիշխան իրավունքը՝ ազատորեն ընտրելու հավակնությունների մակարդակը և նպատակները, որոնց նա ձգտում է Եվրոպական միության հետ հարաբերություններում։ Եվրեպական միությունը և իր ինքնիշխան գործընկերներն իրենք պետք է որոշեն, թե ինչպես են ցանկանում շարունակել իրենց հարաբերությունները։ Գագաթաժողովի մասնակիցներն ընդգծում են, որ ժողովրդավարության ամրապնդումը և գործող շուկայական տնտեսության ստեղծումը, մակրոտնտեսական կայունության և բիզնես միջավայրի բարելավումը, ինչպես նաև փոխկապակցվածությունը, շարժունակությունը և մարդկային կապերի ընդլայնումը նոր հեռանկարներ են բացում համագործակցության համար` նպաստելով նաև առևտրին, աճին և մրցունակությանը։ Սա ծառայում է միասնական հանձնառությանը՝ ուղղված Եվրոպական միության, Արևելյան Եվրոպայի գործընկերների և մեր ողջ աշխարհամասի կայունությանը, անվտանգությանը և բարգավաճմանը:

3. Ուկրաինայի դեմ գործողությունները և Վրաստանում 2014 թվականից ի վեր տեղի ունեցած դեպքերը ցույց տվեցին, որ 21-րդ դարում Եվրոպա աշխարհամասում ինքնիշխանության և միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններում տարածքային ամբողջականության հիմնարար սկզբունքները երաշխավորված համարվել չեն կարող։ ԵՄ-ն շարունակում է հավատարիմ մնալ իր բոլոր գործընկերների տարածքային ամբողջականության, անկախության և ինքնիշխանության աջակցության հարցերում։ ԵԱՀԿ անդամ բոլոր պետությունների կողմից 1975 թվականի Հելսինկյան եզրափակիչ ակտով, ԵԱՀԿ բոլոր մասնակից երկրների կողմից հաստատված 1990 թվականի Փարիզյան խարտիայով ամրագրված բոլոր սկզբունքներին և պարտավորություններին ամբողջականորեն հետևելը, ինչպես նաև ՄԱԿ-ի կանոնադրության սկզբունքներն ու դրույթներն ամբողջական կերպով հարգելը հույժ կարևոր է միասնական, խաղաղ և ազատ Եվրոպայի մեր տեսլականի համար։ Գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտում են, որ Արևելյան գործընկերության նպատակն է կառուցել ժողովրդավարության, բարգավաճման, կայունության և աճող համագործակցության ընդհանուր տարածք, որն ուղղված չէ որևէ մեկի դեմ։ Այս համատեքստում գագաթաժողովի մասնակիցներն իրենց պատրաստակամությունն են հայտնում մեր աշխարհամասում վստահության վերակառուցման հարցում։

4. Գագաթաժողովի մասնակիցները մեծապես աջակցում են բոլոր այն ջանքերին, որոնք ուղղված են լարվածության նվազեցմանը և քաղաքական կարգավորմանը` հիմնված Ուկրաինայի անկախության, ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության հարգման վրա։ Նրանք բոլոր կողմերին կոչ են անում անհապաղ և ամբողջությամբ իրականացնել 2014 թվականի սեպտեմբերի Մինսկի համաձայնագրերը և դրանց իրականացման համար 2015 թվականի փետրվարի միջոցառումների փաթեթը, որին աջակցել է Պետությունների և կառավարությունների ղեկավարների քառակողմ հռչակագիրը, և որը հաստատվել է 2015 թվականի փետրվարի 17-ի ՄԱԿ-ի ԱԽ 2202 բանաձևով։ Նրանք հույս ունեն, որ բոլոր կողմերը կկատարեն այս ձևաչափով իրենց պարտավորությունները։ Նրանք կոչ են անում անհապաղ ազատ արձակել բոլոր գերիներին և անօրինական ձերբակալված անձանց։ Նրանք իրենց լիակատար աջակցությունն են հայտնում ԵԱՀԿ-ին և Հատուկ դիտորդական առաքելության և Եռակողմ շփման խմբի շրջանակներում նրա ջանքերին։ Նրանք նաև շարունակելու են աջակցել Նորմանդական քառյակի շրջանակներում բոլոր դիվանագիտական ջանքերին և գնահատում են բանակցություններին աջակցելու հարցում Բելառուսի ջանքերը։ Գագաթաժողովի մասնակիցները բոլոր կողմերին կոչ են անում լիովին համագործակցել միջազգային հետաքննության և քրեական դատավարության գործընթացների շրջանակներում՝ պատասխանատվության ենթարկելու համար նրանց, ովքեր պատասխանատու են MH17-ի կործանման մեջ։ ԵՄ-ն վերահաստատում է իր դիրքորոշումը, որ ստանձնել է ապրիլի 27-ին ԵՄ-Ուկրաինա գագաթաժողովի միացյալ հայտարարությամբ, այդ թվում նաև Ղրիմի և Սևաստոպոլի անօրինական բռնազավթման հարցում։ Գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են իրենց դիրքորոշումները Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականության մասին ՄԱԿ-ի Գլխավոր վեհաժողովի 68/262 բանաձևի վերաբերյալ։

5. Գագաթաժողովի մասնակիցներն ընդգծում են տարածաշրջանում հակամարտությունների շուտափույթ խաղաղ կարգավորման անհրաժեշտությունը՝ հիմնված միջազգային իրավունքի սկզբունքների և նորմերի վրա։ Հակամարտությունների կարգավորումը, վստահության կառուցումը և բարիդրացիական հարաբերությունները կարևոր են տնտեսական և սոցիալական զարգացման և համագործակցության համար։ Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են ԵՄ-ի ներդրումը կայունության ու վստահության հետագա կառուցման մեջ և ընդգծում են այս հարցում ԵՄ-ի մասնակցության ավելի ակտիվացման անհրաժեշտությունը։ Նրանք ողջունում են ԵՄ-ի ակտիվ դերակատարումը՝ ուղղված հակամարտությունների կարգավորմանը և վստահության կառուցմանը՝ առկա համաձայնեցված ձևաչափերի և գործընթացների շրջանակում կամ ի աջակցություն դրանց` անհրաժեշտության դեպքում ներառյալ տեղում ներկայացվածությունը։ Նրանք ընդգծում են Մերձդնեստրյան հակամարտության համապարփակ խաղաղ կարգավորման շուրջ 5+2 ձևաչափով բանակցություններում առաջընթացի կարևորությունը և ողջունում են Քիշնևի և Տիրասպոլի միջև ցանկացած ձևաչափով երկխոսության ակտիվացումը։ Նրանք հաստատում են իրենց լիակատար աջակցությունը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության հետ կապված Մինսկի խմբի համանախագահների միջնորդական ջանքերին՝ ներառյալ 2009 թվականից ի վեր նախագահների մակարդակով և նրանց հայտարարությունները։ Վկայակոչելով 2008 թվականի օգոստոսի 12-ի հրադադարի համաձայնագրի ամբողջական իրականացման անհրաժեշտությունը՝ գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են Վրաստանում հակամարտության կարգավորման ջանքերին իրենց հանձնառությունը, այդ թվում ԵՄ Հարավային Կովկասի և Վրաստանում ճգնաժամի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցչի կողմից Ժնևյան միջազգային քննարկումների համանախագահության և Վրաստանում ԵՄ դիտորդական առաքելության ամբողջական իրականացման միջոցով։ Մասնակիցները շեշտում են ԵԱՀԿ-ի՝ որպես ներառական կազմակերպության հատուկ դերը տարածաշրջանում հակամարտությունների կարգավորման մեջ։ Գագաթաժողովի մասնակիցները նաև համաձայնել են ակտիվացնել ԵՄ և Արևելյան գործընկերության գործընկերների միջև համագործակցությունը միջազգային ֆորումներում։

6. Գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են Արևելյան գործընկերության նպատակը՝ զարգացնելու ամուր, տարբերակված հարաբերություններ ԵՄ-ի և նրա վեց ինքնիշխան, անկախ գործընկերների միջև։ Համագործակցության շրջանակը և խորությունը որոշվում է ԵՄ-ի և գործընկերների հավակնություններն ու կարիքները, ինչպես նաև բարեփոխումների տեմպերը հաշվի առնելով։

7. Գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են Արևելյան գործընկերության գագաթաժողովի հռչակագրերում ամրագրված տարրերն ու սկզբունքները և ընդգծում են նախորդ գագաթաժողովների ժամանակ ու երկկողմ համաձայնագրերով ստանձնած պարտավորություններին խթանելու իրենց մտադրությունը։ Գագաթաժողովի մասնակիցներն ընդունում են, որ ինչպես նախատեսվում են Ասոցացման համաձայնագրով՝ քաղաքական ասոցացման և տնտեսական ինտեգրացիայի հիմքում ընկած են ժողովրդավարությունը, մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների նկատմամբ հարգանքը և օրենքի գերակայությունը։ Նրանք ճանաչում են այս արժեքներն իրացնելու և խթանելու հարցում գործընկերների հանձնառությունը։ Գագաթաժողովի մասնակիցները գիտակցում են հետաքրքրված գործընկերների եվրոպական ձգտումներն ու եվրոպական ընտրությունը, ինչպես ասված է Ասոցացման համաձայնագրերում։

8. Գագաթաժողովի մասնակիցներն ընդգծում են, որ Արևելյան գործընկերությունը շարունակում է ծառայել որպես համագործակցության և երկխոսության ներառական շրջանակ՝ ուղղված արդիականացման երկարաժամկետ, համապարփակ բարեփոխումներին։ Նրանք շարունակում են հավատարիմ մնալ այս գործընկերության ողջ ներուժը ապահովելու հանձնառությանը՝ հիմնվելով մինչ օրս ունեցած ձեռքբերումների վրա։ ԵՄ-ի և նրա գործընկերների միջև հարաբերությունների ամրապնդման վերաբերյալ գագաթաժողովում կայացած քննարկումները հաշվի են առնվելու նաև Եվրոպական հարևանության քաղաքականության շարունակվող վերանայման ընթացքում։ Գագաթաժողովի մասնակիցները խրախուսում են իրենց հասարակությունների բոլոր հատվածներին՝ այս վերանայմանն նպաստելու հարցում։

9. Գագաթաժողովի մասնակիցները վերանայեցին և ողջունեցին 2013 թվականի Վիլնյուսի գագաթաժողովից ի վեր Արևելյան գործընկերության կարևոր ձեռքբերումները, մասնավորապես Վրաստանի, Մոլդովայի Հանրապետության և Ուկրաինայի հետ Ասոցացման համաձայնագրերի ստորագրումը և նախնական կիրառումը, որը կարևոր քայլ է գործընկերների միջև քաղաքական ասոցացման և ԵՄ հետ տնտեսական ինտեգրացիայի արագացման համար։ Գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտում են, որ ԱՀ/ԽՀԱԱԳ իրականացումն առաջիկա տարիներին պետք է լինի ԵՄ-ի և գործընկերների գլխավոր առաջնայնությունը։ Սա այս գործընկերների կայուն ժողովրդավարության և տնտեսությունների ու հասարակությունների խորը արդիականացման միակ ուղին է, ինչի կոչն արվում է իրենց քաղաքացիներին։ Գագաթաժողովի մասնակիցներն ակնկալում են, որ Խորը և համապարփակ ազատ առևտրի գոտու (ԽՀԱԱԳ) մասին համաձայնագրի նախնական իրականացումն Ուկրաինայի հետ, որը մեկնարկելու է 2016 թվականի հունվարի 1-ին, դրական ազդեցություն կունենա։ ԵՄ-Ուկրիանա ԽՀԱԱԳ իրականացման շուրջ եռակողմ խորհրդակցությունների կառուցողական ջանքերը, որ հիմնված են բանակցող կողմերի միջև առկա ճկունության վրա, բավական կարևոր են։ Նրանք ողջունում են ԵՄ-ի անդամ պետությունների մեծ մասում վավերացման գործընթացի ավարտը և կոչ են անում մնացած անդամ երկրներին՝ հետևել նրանց օրինակին, որպեսզի շուտափույթ և ամբողջությամբ ուժի մեջ մտնեն այս համաձայնագրերը։

10. Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են Ասոցացման համաձայնագրերի կիրառման հաջողված մեկնարկը: Նրանք դրական են գնահատում ԽՀԱԱԳ համաձայնագրի կիրառման պահից ի վեր ԵՄ-ի և Վրաստանի, ինչպես նաև Մոլդովայի Հանրապետության միջև առևտրի աճին: Ասոցացման խորհուրդներն իրենց առաջին հանդիպումներն են անցկացրել, որպեսզի հսկեն համաձայնագրերի իրականացումը: ԵՄ-ն ապահովել է և կշարունակի Եվրոպական հարևանության գործիքի (ԵՀԳ) միջոցով ապահովել նշանակալի աջակցություն և հատուկ ծրագրեր, այդ թվում ինստիտուտների ամրապնդման ու հանրային կառավարման բարեփոխումների ոլորտում` խրախուսելով բոլոր երեք գործընկերների բազմակողմանի բարեփոխումներ կատարելու կարողությունը, ինչն էական նշանակություն ունի ԱՀ/ԽՀԱԱԳ-ից առավելագույն օգուտներ ստանալու համար: ԽՀԱԱԳ Հարմարությունը փոքր և միջին ձեռնարկությունների համար, որը Եվրոպական հանձնաժողովի և Եվրոպական ներդրումային բանկի կողմից նոր միացյալ նախաձեռնությունն է, նոր կարևոր ներդրումների հնարավորություն կստեղծի փոքր և միջին ձեռնարկություններին աջակցելու համար, որպեսզի վերջիններս լիովին օգտագործեն ԱՀ/ԽՀԱԱԳ-ի արդյունքում ստեղծվող նոր բիզնես հնարավորությունները: ԵՄ-ի նախաձեռնությունների վրա հիմնված («ավելին ավելիի դիմաց») մոտեցումից առավել կշահեն այն գործընկերներն, ովքեր ավելի ներգրավված կլինեն բարեփոխումների մեջ: ԵՄ ֆինանսական աջակցությունն իր գործընկերներին պայմանավորված կլինի բարեփոխմանն ուղղված վերջիններիս կոնկրետ քայլերով:

11. Գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտում են, որ բարեփոխումներով ուղեկցված ԱՀ/ԽՀԱԱԳ-ի իրականացումը կհանգեցնի ԵՄ օրենսդրության և չափանիշների համապարփակ մոտարկման` տանելով դեպի ԵՄ ներքին շուկայում գործընկերների աստիճանական տնտեսական ինտեգրման և դրանով իսկ տնտեսական տարածքի ստեղծման: Գագաթաժողովի մասնակիցները համաձայնում են, որ ԵՄ-ի և տվյալ գործընկերների միջև տնտեսական ինտեգրման նման հավակնոտ երկարաժամկետ տեսլականը ցանկալի է, քանի որ այն կնպաստի նաև տնտեսական բարեկեցության ավելի լայն գոտի ստեղծելու երկարաժամկետ նպատակի իրագործմանը` հիմնված ԱՀԿ կանոնների և Եվրոպայում ու դրանից դուրս ինքնիշխան ընտրության սկզբունքների վրա: Մասնակիցները կշարունակեն խրախուսել ԵՄ-ի, ԱլԳ երկրների և նրանց առևտրային գործընկերների միջև առևտուրը:

12. Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են այն քայլերը, որոնք արվել են 2013 թվականի Վիլնյուսի գագաթաժողովից ի վեր` զարգացնելով ԵՄ-ի և իր յուրաքանչյուր գործընկերոջ միջև տարբերակված երկկողմ հարաբերությունները: Մասնակիցները ողջունում են համընդհանուր ըմբռնումը` ԵՄ-ի և Հայաստանի միջև ապագա համաձայնության հետ կապված, որի նպատակն է ապահովել նրանց փոխադարձ հետաքրքրության ոլորտների բազմակողմանի համագործակցության հետագա զարգացում ու ամրապնդում: Մասնակիցները ողջունում են նաև երկկողմ հետաքրքրությունների բոլոր ոլորտներում ԵՄ-Ադրբեջան հարաբերությունների պայմանագրային դաշտի ավելի ուժեղ հիմքերի ձևավորման հարցում գրանցված առաջընթացը: Մասնակիցները ողջունում են ԵՄ-Բելառուս հարաբերություններում արված քայլերը և ակնկալում են արդիականացման ժամանակավոր փուլի մեկնարկը, այդ թվում՝ որոշ հնարավոր նախագծեր, ինչպես նաև ԵՄ-Բելառուս մարդու իրավունքների շուրջ երկխոսության վերսկսումը:

13. Գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտում են ԱլԳ երկրների բազմակողմ համագործակցությունը բոլոր մակարդակներով շարունակական խորացնելու կարևորությունը, ներառյալ` 4 բազմակողմ հարթակները, ինչպես նաև ողջունում են նախարարների հանդիպումները և 2015 թ. առաջին կեսին բազմաոլորտ համաժողովների անցկացումը այդ թվում` արդարադատության և ներքին գործերի, առևտրի, թվային տնտեսության, առողջապահություն և գյուղատնտեսության ոլորտներում: Նրանք նաև շարունակում են կարևորել գործընկերության ոչ պաշտոնական երկխոսությունների կարևորությունը, որոնք կբերեն արտգործնախարարների միջև ոչ ֆորմալ քննարկումների, ինչպես նաև նոր ոլորտներում համագործակցության ոչ ֆորմալ ուսումնասիրությունների: Այս համատեքստում նրանք ակնկալում են, որ հաջորդ երկխոսությունը տեղի կունենա հունիսին Մինսկում, ինչպես նաև շրջակա միջավայրի ոլորտում համագործակցության հետագա զարգացումը, որը շարունակում է ԱլԳ շրջանակներում մնալ կարևոր բնագավառ: Գենդերային հավասարությունն իր հերթին խոստումնալից նոր ոլորտ է հետագա համագործակցության համար:

14. Գագաթաժողովի մասնակիցները նշում են այն առաջընթացը, որ տեղի է ունեցել Արևելյան գործընկերության առաջնային նախաձեռնություններում, մասնավորապես սահմանների համալիր կառավարման, փոքր և միջին ձեռնարկությունների, էներգետիկ հարցերի, շրջակա միջավայրի և կլիմայի փոփոխության, բնական ու մարդածին աղետների ոլորտներում: Այս նախաձեռնությունները ցույց են տալիս այն շոշափելի օգուտները քաղաքացիներին, որ Գործընկերությունը ներմուծել է իր արդյունավետ, գործնական ծրագրերի միջոցով: Մասնակիցները ողջունում են տեղական կայուն զարգացման վերաբերյալ նոր առաջատար նախաձեռնության մեկնարկը և անհամբեր սպասում են դրա իրականացմանը: Այս համատեքստում նրանք ընդգծում են Արևելյան Եվրոպայի էներգետիկ արդյունավետության և շրջակա միջավայրի շուրջ համագործակցության դերը, ինչպես նաև դրանում Հայաստանի, Վրաստանի, Մոլդովայի Հանրապետության և Ուկրաինայի ներգրավվումը:

15. Ընդունելով Արևելյան գործընկերության բազմակողմ համագործակցության կարևորությունը` գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտում են տարբեր տարածաշրջանային նախաձեռնությունների և ցանցերի միջև կապի ապահովման կարևորությունը: Նրանք հիշեցնում են, որ Արևելյան գործընկերությունը կարող է օգնել իր գործընկերների միջև առավել ամուր կապեր զարգացնելու հարցում:

16. Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են Արևելյան գործընկերության Տեսանելիություն ռազմավարության իրականացումը և համաձայնում են, որ անհրաժեշտ է ամրապնդել ռազմավարական հաղորդակցմանն ուղղված ջանքերը, այդ թվում այն փոխանակումներն ու գործողությունները, որոնք ներառում են ԵՄ-ն, դրա անդամ պետությունները և արևելաեվրոպական շահագրգիռ գործընկերներին` Արևելյան գործընկերության համագործակցության ընդհանուր արժեքների և շահերի հիման վրա: Նրանք ընդգծում են այն կարևոր դերը, որ ԶԼՄ-ներն ունեն ժողովրդավարական հասարակության մեջ և ողջունում են մայիսի 20-ին Ռիգայում տեղի ունեցած մեդիա համաժողովի արդյունքները` հաստատելով իրենց շարունակական աջակցությունը մամուլի ազատության հարցում:

17. Գագաթաժողովի մասնակիցները հաստատեցին իրենց նպատակը՝ հասնելու կլիմայի փոփոխության հավակնոտ և գլոբալ համաձայնագրին՝ ստորագրված դեկտեմբերին Փարիզում Cop21-ի կողմից, որպեսզի համաշխարհային տաքացումը պահպանեն 2 աստիճանի սահմաններում: Այս առիթով նրանք ողջունում են ԵՄ-ի կողմից կատարված ներդրումը, ինչպես նաև գործընկերների մտադրությունը՝ հնարավորինս արագ կատարելու իրենց ներդրումը, և կոչ են անում բոլոր մյուսներին հետևել օրինակին:

18. Արևելյան գործընկերության նպատակների իրագործման շրջանակներում կարևոր նշանակություն կունենա Եվրոպական հարևանության գործիքի (ENI) ամբողջական օգտագործումը համապատասխան դեպքերում՝ ներառյալ, միջսահմանային և տարածքային համագործակցության ծրագրերում: Ավելին՝ Գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտադրում են Եվրոպական հարևանության ներդրումային գործիքի կարևորությունը՝ դյուրացնելու համար վարկերի տրամադրումը եվրոպական ֆինանսական կառույցների կողմից, մասնավորապես՝ փոխգործակցությունները և շուկայի հասանելիությունը բարելավելու համար: Գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտադրում են ԵՄ ծրագրերին Արևելյան եվրոպական գործընկերների մասնակցության հետագա զարգացման կարևորությունը և նրանց համագործակցությունը ԵՄ գործակալությունների հետ: Գագաթաժողովի մասնակիցները կոչ են անում մինչև հաջորդ Գագաթաժողովը առաջընթաց ապահովել հետևյալ չորս ոլորտներում:

Ամրապնդվող ինստիտուտներ և լավ կառավարում

19. Գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են, որ դատական համակարգի անկախության ամրապնդման, կոռուպցիայի արդյունավետ կանխման և դրա դեմ պայքարի, հանրային կառավարման բարեփոխումները իրականացման ոլորտներում առաջընթացը խիստ կարևոր է լավ կառավարման, քաղաքացիների մեջ վստահության ձևավորման և ԵՄ-ի ու նրա գործընկերների միջև հարաբերությունների ամրապնդման համար: Օրենքի գերակայության բարելավումը և իրավական որոշակիությունը հնարավորություն կտան գործընկերներին ավելի լավ հանրային ծառայություններ մատուցել, ներգրավել ներդրումներ և արդյունքում բարելավել քաղաքացիների կենսամակարդակը: ԵՄ-ն և նրա Արևելաեվրոպական գործընկերները կշարունակեն համագործակցությունը նշված ոլորտներում ԵՄ-ի աջակցությամբ:

20. Գագաթաժողովի մասնակիցները համաձայն են, որ կարևոր է ամրապնդել Արևելյան եվրոպական գործընկերության տոկունությունը, որով նրանք դիմակայում են իրենց կայունության նոր մարտահրավերներին: Նրանք սատարում են ժողովրդավարական կառույցների ամրապնդմանը, հատկապես պետականաշինության, քաղաքացիական անվտանգության բարեփոխումների և կիբերանվտանգության ոլորտներում ընդլայնված համագործակցության միջոցով, որտեղ դա հնարավոր է, և խթանում են ջանքերը՝ ուղղված մոտ ապագայում այս ոլորտներում կարևոր ծրագրերի առանձնացմանը: Քաղաքացիների պաշտպանության և աղետների կառավարման ավելի լավ կանոնակարգված համագործակցության շրջանակը՝ հիմնված ընդհանուր նպատակների վրա, կօգնի արձագանքել արտակարգ իրավիճակների ապակայունացնող ազդեցությանը և ճգնաժամերին, ինչպես նաև ամրապնդել հասարակության ճկունությանը:

21. Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են Ուկրաինայում ինստիտուտների ամրապնդման համար ԵՄ-ի կողմից տրամադրված զանազան աջակցությունը. Ուկրաինայի իշխանությունների և ԵՄ-ի միջև ձեռք բերված պայմաններով և ԱՄՀ-ի ծրագրի երկարատև իրագործման հետ կապված մակրոֆինանսական օժանդակությունը, ինքնավար շուկայի արտոնությունների ընդլայնումը, պետականաշինությանը և տնտեսական կայունությանն աջակցելու նպատակով զարգացման դրամաշնորհները, մարդասիրական օգնությունը, կառավարման բոլոր ոլորտներում փորձագիտական խորհրդատվությունը, որն իրականացվում է հատուկ ստեղծված Ուկրաինային Աջակցության խմբի կողմից, ինչպես նաև Խորհրդատվական առաքելության (EUAM) ձևավորմամբ, որը կոչված է խորհրդատվություն տրամադրել քաղաքացիական անվտանգության ոլորտում բարեփոխումների համար: Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են Ուկրաինայի և ԵՄ-ի միջև՝ Փոխըմբռնման հուշագրի և 1.8 միլիարդ եվրո ծավալով մակրոֆինանսական օժանդակության ծրագրի Վարկային համաձայնագրի ստորագրումը: Նրանք ողջունում են Մոլդովայի Հանրապետությունում և Վրաստանում տնտեսական և կառուցվածքային բարեփոխումների կատարման աջակցությանն նպատակով ԵՄ-ի տրամադրած շոշափելի ֆինանսական և տեխնիկական աջակցությունը և քաղաքական խորհրդատվությունը: Նրանք նաև ողջունում են արևելաեվրոպական գործընկերներին նմանատիպ աջակցությունը: Նրանք ողջունում են մակրոտնտեսական աջակցության ընթացող ծրագրի միջոցով Վրաստանին տրամադրված աջակցությունը: Նրանք նաև ողջունելի են համարում Սահմանային աջակցության առաքելության (EUBAM) արժեքավոր ներդրումը Մոլդովայի Հանրապետության և Ուկրաինայի միջև սահմանային համագործակցության զարգացման գործում, և սպասում են դրա շարունակությանը:

22. Գագաթաժողովի մասնակիցները համաձայն են հնարավորության դեպքում շարունակել ամրապնդել բազմակողմ և երկկողմ անվտանգության երկխոսությունները և գործնական CSDP համագործակցությունը՝ ներառյալ հնարավորություն տալով շահագրգիռ գործընկերներին մասնակցել CSDP-ի գործողություններին, առաքելություններին և օպերացիաներին՝ ընդլայնելով նրանց կարողությունները այս հարցում։ Նրանք գովաբանում են Վրաստանի հետ Մասնակցության շրջանակային համաձայնագրի արագ ուժի մեջ մտնելը: Նրանք ողջունում են ԵՄ-ի առաջնորդությամբ Ռազմածովային օպերացիային (EUNAVFOR Atalanta) Ուկրաինայի մասնակցությունը, Կենտրոնական Աֆրիկայի Հանրապետությունում ԵՄ Ռազմական օպերացիային (EUFOR RCA) Վրաստանի մասնակցությունը և Մոլդովայի Հանրապետության մասնակցությունը ԵՄ Ուսուցողական առաքելությանը Մալիում (EUTM Mali), ինչպես նաև Վրաստանի և Մոլդովայի Հանրապետության պարտականությունը՝ մասնակցություն ունենալու ԵՄ Ռազմական խորհրդատվական առաքելությանը Կենտրոնական Աֆրիկայի Հանրապետությունում (EUFOR RCA) և Վրաստանի պարտականությունը՝ EUTM-ին Մալի-ում: Նրանք նաև խրախուսում են 2014-ին Ուկրաինայի մասնակցությունը EU Battlegroup-ին և նրա հետաքրքրվածությունը՝ շարունակելու նման մասնակցությունը։ Նրանք նաև ընդունում են այն կարևոր դերը, որ EU CSDP-ին խաղացել է Արևելյան Եվրոպական գործընկերների մոտ՝ ողջունելով Վրաստանում Մոնիթորինգային առաքելությունը ևս երկու տարով երկարաձգելը և Ուկրաինայում Խորհրդատվական առաքելության ծավալումը:

Շարժունակություն և միջանձնային կապեր

23. Գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են, որ քաղաքացիների ընդլայնված շարժունակությունը ապահով և լավ կառավարվող միջավայրում մնում է Արևելյան գործընկերության հիմնական նպատակը: Սա կնպաստի ավելի հեշտ և ավելի հաճախ տեղաշարժին, գործնական և միջանձնային կապերին: Նրանք ողջունում են այն փաստը, որ 2014 թվականի ապրիլից գործող առանց վիզա ռեժիմը Մոլդովայի այն քաղաքացիների համար, ովքեր ունեն կենսաչափական անձնագիր, արդյունավետ է գործել՝ դյուրացնելով տեղաշարժը, գործնական և միջանձնային կապերը: Նրանք ջերմորեն ողջունում են համապատասխանաբար Մոլդովայի և Ուկրաինայի կողմից գրանցած առաջընթացը Վիզայի ազատականացման գործողության ծրագրերի իրականացման հարցում, ինչպես նկարագրված է Եվրոպական հանձնաժողովի առաջընթացի վերաբերյալ զեկույցում: Նրանք ակնկալում են Մոլդովայի և Ուկրաինայի կողմից Վիզայի ազատականացման գործողության իրենց ծրագրերի երկրորդ փուլի իրականացմանն այն բանից հետո, երբ պահանջվող բարեփոխումների իրականացման միջոցով բոլոր նշաձողերը կհաղթահարվեն: Միևնույն ժամանակ աջակցում են Հանձնաժողովի պատրաստակամությանը՝ անել ամեն ինչ` աջակցելու Ուկրաինային և Վրաստանին իրականացնելու իրենց ՎԱԳԾ-երը և Հանձնաժողովի մտադրությունը՝ արձանագրելու համապատասխանաբար Ուկրաինայի և Վրաստանի կողմից գրանցված առաջընթացը մինչև 2015 թվականի վերջ: Բոլոր նշաձողերի հաղթահարումը թույլ կտա ավարտին հասցնել ՎԱԳԾ գործընթացը, ինչպես նաև հնարավորություն կտա հանձնաժողովին առաջարկել Եվրոպական խորհրդարանին և խորհրդին ազատել համապատասխանաբար Ուկրաինայի և Վրաստանի քաղաքացիներին վիզայի պահանջներից` 539/2001 կանոնակարգի չափանիշի համաձայն:
Նրանք ողջունում են առ այսօր համապատասխանաբար Հայաստանի և Ադրբեջանի կողմից Վիզաների դյուրացման և ռեադմիսիայի համաձայնագրերի իրականացման հարցում գրանցած հաջողությունը: Նրանք ակնկալում են ապագայում` պատշաճ ժամանակ, Հայաստանի հետ քննարկել վիզայի վերաբերյալ երկխոսության մեկնարկը, այն դեպքում, եթե Հայաստանը շարունակի ապահովել կայուն առաջընթաց Վիզաների դյուրացման և ռեադմիսիայի համաձայնագրի իրականացման հարցում: Նրանք ողջունում են Վիզաների դյուրացման և ռեադմիսիայի համաձայնագրերի վերաբերյալ Բելառուսի հետ քննարկումներում ձեռք բերված արդյունքը, ինչպես նաև այն, ինչ ձեռք է բերվել ԵՄ-Բելառուս շարժունակության համագործակցություն ստեղծելու ուղղությամբ: Գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտում են համապատասխան Գործընկերությունների ստորագրող կողմերի Շարժունակության գործընկերության գործիքի արդյունավետ և ամբողջական կիրառման կարևորությունը` կառուցելով առ այսօր գրանցված հաջող փորձի վրա: Նրանք նույնպես ողջունում են 2015 թվականի 29-ին Ռիգայում տեղի ունեցած Արևելյան գործընկերության երկրների Արդարադատության և ներքին գործերի նախարարների հանդիպման արդյունքները:

24. Գագաթաժողովի մասնակիցներն ընդգծում են մարդկանց միջև կրթական, երիտասարդական և մշակութային ոլորտներում շփումների կարևորությունը, որով նրանք նպաստում են Արևելյան գործընկերության նպատակների իրականացմանը: Նրանք ողջունում են «Էրասմուս+» առաջին կանչի մեկնարկը 2014-ին, որն ամբողջովին բաց է Արևելյան Եվրոպայի գործընկերների ուսանողների, երիտասարդների և համալսարանների համար և որը համագործակցության և շարժունակության ընդլայնված հնարավորություն է ընձեռում: Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են Բելառուսի մուտքը Բարձրագույն կրթության եվրոպական տարածք և առաջիկայում ակնկալում են Բոլոնիայի գործընթացի պահանջներին բավարարելու համար անհրաժեշտ նրա բարձրագույն ուսումնական համակարգի բարեփոխումների ճանապարհային քարտեզի իրականացման առաջընթացի վերաբերյալ զեկույցին: Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են Մոլդովայի Հանրապետության և Ուկրաինայի ներգրավումը «Հորիզոն 2020» հետազոտությունների և նորարարության ծրագրի շրջանակում և առաջիկայում ակնկալում են Հայաստանի և Վրաստանի ներգրավման համաձայնագրերի վերջնականացումը: Նրանք հաշվի են առնում ԱլԳ 2-րդ Երիտասարդական համաժողովի արդյունքները, որը տեղի է ունեցել Փետրվարի 10-11-ը Ռիգայում, և որի թիրախում են եղել երիտասարդների զբաղվածությունը, երիտասարդների շրջանում միջոլորտային համագործակցությունը: Վրաստանի, Մոլդովայի Հանրապետության և Ուկրաինայի մասնակիցները «Ստեղծագործ Եվրոպա» ծրագրի շրջանակներում, ինչպես և այս տարի ավելի վաղ մեկնարկած ԱլԳ Մշակութային ծրագրի երկրորդ փուլի շրջանակներում կշարունակեն ամրապնդել մշակութային համագործակցությունն ԱլԳ ներքո: Գագաթաժողովի մասնակիցները նաև նկատի են առնում Ադրբեջանի կողմից ԵՄ ծրագրերին Ադրբեջանի մասնակցության մասին շրջանակային համաձայնագրի արձանագրության ստորագրումն ու վավերացումը և ակնկալում են, որ այն վերջնականապես ուժի մեջ կմտնի ԵՄ ներքին ընթացակարգերի ավարտից հետո: Գագաթաժողովի մասնակիցները սպասում են նաև Եվրոպական առաջին խաղերին, որոնք Ադրբեջանի կողմից կհյուրընկալվեն հունիսին:

25. Գագաթաժողովի մասնակիցները վերահաստատում են իրենց կողմից Արևելյան գործընկերության շրջանակներում առավել լայն հասարակության դերի կարևորումնը: Նրանք հաշվի են առնում մայիսի 20-21-ը Ռիգայում տեղի ունեցած Քաղաքացիական հասարակության խորհրդաժողովի արդյունքները: Գագաթաժողովը խրախուսում է միջխորհրդարանական առավել սերտ համագործակցությունը, Եվրոպական խորհրդարանական վեհաժողովի շրջանակներում երկխոսությունն ու փոխանակումների խրախուսումը: Գագաթաժողովի մասնակիցները նաև ողջունում են Արևելյան գործընկերության Տեղական և տարածաշրջանային իշխանությունների խորհրդաժողովի կողմից ձեռնարկվելիք առաջիկա քայլերը: Նրանք Եվրոպական հանձնաժողովին հրավիրում են պատշաճ, թիրախային աջակցություն երաշխավորել տեղական ու տարածաշրջանային իշխանություններին` աջակցելու Արևելյան գործընկերության նպատակների ու խնդիրների իրականացման գործում նրանց դերակատարությանը:

Շուկայական հնարավորություններ

26. Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են Արևելյան գործընկերության շրջանակներում գործարարությունն ու ձեռներեցությունը խրախուսելու հարցում առավել սերտ համագործակցությունը: Նրանք համաձայն են Արևելյան գործընկերության բիզնես հարթության հետագա ամրապնդման հետ, ինչը ներառում է տեղական, տարածաշրջանային ու եվրոպական ՓՄՁ-ներն ու բիզնեսները խրախուսելու նպատակով Արևելյան Եվրոպայի գործընկեր երկրներում բիզնես միջավայրի ու իրավական չափորոշիչների կատարելագործումը: Նրանք հաշվի են առնում Ռիգայում մայիսի 21-ին Գագաթաժողովի շրջանակներում տեղի ունեցած Բիզնես համաժողովի խորհուրդները և ողջունում են Արևելյան Եվրոպայի գործընկեր երկրներում Փոքր և միջին ձեռներեցության զարգացումը խրախուսող ԵՄ համագործակցության ծրագրերը: Բոլոր երեք ԱՀ/ԽՀԱԱԳ գործընկերների համար ԵՄ-ն նոր նախաձեռնություն է գործարկել` ԽՀԱԱԳ Միջոցառումները` խրախուսելու ԱՀ/ԽՀԱԱԳ-ից ՓՄՁ-ների օգտվելու հնարավորությունները: Նրանք ողջունում են Մոլդովայի Հանրապետության մասնակցությունը ԵՄ-ի Ձեռնարկատիրությունների և Մանր ու միջին ձեռնարկատիրությունների մրցունակության ծրագրին և առաջիկայում ակնկալում են, որ Ուկրաինան ու Հայաստանը ևս կմիանան դրան: Գագաթաժողովի մասնակիցներն առաջիկայում ակնկալում են, որ Մոլդովայի Հանրապետությունն անկասկած կմիանա Ծագման համաեվրոպական-միջերկրածովյան արտոնյալ կանոնների մասին տարածաշրջանային կոնվենցիային, իսկ հետագայում ակնկալում են նաև Վրաստանի միացումը: Գագաթաժողովի մասնակիցները շեշտում են ապրանքների տարանցման արդյունավետ համակարգի գործունեությունն ապահովելու կարևորությունը: Այս համատեքստում նրանք խրախուսում են Արտոնված տնտեսական օպերատորի համակարգի ներդրումը: Նրանք նաև շեշտում են համագործակցության ու կանոնավոր համապատասխանեցման կարևորությունը, որտեղ անհրաժեշտ է` գյուղատնտեսության և գյուղական շրջանների զարգացման նպատակով` այս ոլորտում ԽՀԱԱԳ ներքո հասու առևտրային հնարավորությունների կիրառմամբ:

27. Գագաթաժողովի մասնակիցները կարծում են, որ թվային տնտեսությունները դեռևս այն ոլորտն են, որտեղ և՛ ԵՄ-ն, և՛ գործընկերները դեռևս չեն իրացրել իրենց ներուժը: Նրանք ողջունել են [email protected]–ի մեկնարկը, որն Արևելյան Եվրոպայի հետազոտական և ակադեմիական հանրույթը կապում է համաեվրոպական հետազոտական և կրթական GEANT ցանցին:
Նրանք նաև ողջունել են EaPeReg-ի հաստատումը, որն էլեկտրոնային հաղորդակցության չափորոշիչների ԱլԳ ցանցն է, ինչպես նաև ԱլԳ երկրների թվային շուկաների ներդաշնակեցման վերաբերյալ ուսումնասիրության ավարտը: Նրանք սպասում են հաջորդ ամիս թվային տնտեսությունների վերաբերյալ ԱլԳ երկրների նախարարների հանդիպմանը, ինչպես նաև այս տարվա երկրորդ կեսին Թվային տնտեսությունների ներդաշնակեցման պանել, որը ստեղծվում է Բելառուսի նախաձեռնությամբ և ԵՄ որոշ անդամ երկրների աջակցությամբ:

Հանգույցներ

28. Գագաթաժողովի մասնակիցները հաստատում են իրենց միասնական շահագրգռվածությունը՝ ամրապնդելու էներգետիկ անվտանգությունը, կայունությունն ու մրցունակությունը և ընդլայնելու մատակարարման դիվերսիֆիկացիան: Նրանք հաստատում են էներգետիկ ոլորտում հետագա երկկողմ և բազմակողմ համագործակցությունը խորացնելու իրենց մտադրությունը: Մասնակիցները շեշտում են լավ աշխատող էներգետիկ շուկաների անհրաժեշտությունը, որոնք կունենան կայուն, թափանցիկ և ներդրողների հանդեպ բարյացակամ կարգավորման շրջանակ, օրենքի գերակայություն և շուկայի աստիճանական ազատականացում, հնարավորության դեպքում նաև կապահովեն ներդրումների հիմքի տրամադրումը: Նրանք կնպաստեն էներգետիկ անվտանգության, տեղաշարժի և մատակարարման շուրջ ներառական և բաց քաղաքականությանը: Նրանք ընդգծում են այն ավանդը, որ էներգետիկ արդյունավետությունն ու վերականգնվող էներգիան կարող են ունենալ մատակարարման անվտանգության և գործնական համագործակցության հարցերում ԵՄ-ի և արևելյան գործընկերների միջև: Նրանք գիտակցում են մեծ էներգետիկ ենթակառուցվածքային ծրագրերի ուղղությամբ գրանցված առաջընթացը և նախորդ գագաթաժողովից հետո տեղադրված փոխկապակցման սարքավորումները, այդ թվում Հունգարիայից, Լեհաստանից և Սլովակիայից բնական գազի դեպի Ուկրաինա հոսքի ապահովումը, Ադրբեջանի խաղացած յուրահատուկ դերը, ինչպես նաև մյուսների՝ ներառյալ Վրաստանի կողմից աջակցությունը Հարավային գազային միջանցքի և Հարավային Կովկասի գազատարի ընդլայնման ընթացիկ աշխատանքի իրականացման և Տրանս-Անատոլիական և Տրանս-Ադրիատիկ, Յասի-Ունղենի գազի հանգույցի հանդիսավոր բացումը, ինչպես նաև Ռումինիայի և Մոլդովայի միջև կառուցվող Յասեկա-Վուլկանեստի էլեկտրաէներգիայի հանգույցի նախնական աշխատանքների իրականացումը: Մասնակիցները հաստատում են ռազմավարական ենթակառուցվածքների զարգացումը դյուրացնելու իրենց հանձնառությունը՝ շեշտադրելով արդյունքը, Հարավային գազային միջանցքի հետ դրա հարաբերակցությունը: Գագաթաժողովի մասնակիցները նաև խրախուսում և աջակցում են ինչպես ԵՄ-ում, այնպես էլ ԵՄ-ի և արևելյան գործընկերների միջև գազային և էլեկտրաէներգետիկ հանգույցների շարունակականությունը, ներառյալ ստանդարտ Փոխանցումային համակարգի օպերատորների միջև Հանգուցային համաձայնագրերի միջոցով: Մասնակիցներն ակնկալում են գազի փոխադրման ուկրաինական համակարգի արդիականացման համար ԵՄ-ի աջակցությունը՝ որպես Եվրոպական ցանցային համակարգի առանցքային հատված: Մասնակիցները նշում են Ուկրաինայի և Մոլդովայի կողմից էներգետիկ ոլորտում գրանցած առաջընթացը՝ համապատասխան Էներգետիկ համայնքի ներքո ԵՄ էներգետիկ շուկայի օրենսդրությանը, և նշում են այս ոլորտում հետագա աշխատանքի և կիրառման կարևորությունը: Նրանք ընդգծում են Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև գազային բանակցություններում ԵՄ-ի շարունակական դերը, որը կնպաստի կայուն, բավարար և անխափան գազի հոսքին Եվրոպա և էներգետիկ հնարավորությունների ծրագրի մշակման աշխատանքին: Գագաթաժողովի մասնակիցները ողջունում են էներգետիկ միության նպատակը՝ ԵՄ-ի և Էներգետիկ համայնքի շուկաների ավելի սերտ ինտեգրման հետ կապված: Նրանք նաև ողջունում են Էներգետիկ միությանը միանալու բանակցություններում Վրաստանի ունեցած առաջընթացը: Նրանք ողջունում են Կենտրոնական և Հարավարևելյան գազային հանգույցի խմբի աշխատանքը և Ադրբեջանի հետաքրքրությունը, այս խմբում որպես դիտորդ հանդես գալու նրա ցանկությունը: Նրանք ողջունում են Վաղ կանխազգուշացման մեխանիզմի վերաբերյալ Եվրոպական հանձնաժողովի և Բելառուսի միջև Համագործակցության պայմանավորվածության ձեռքբերումը:

29. Տրանսպորտի բնագավառում գագաթաժողովի մասնակիցները ընդգծում են ԵՄ-ի և Արևելյան գործընկերների միջև տրանսպորտային կապերն ավելի անվտանգ ու արդյունավետ դարձնելու և կազմակերպչական համակարգերի բարելավման կարևորությունը՝ ներառյալ ծովային ուղիները և խթանելով երկաթուղային միջանցքների միջև համագործակցությունը: Մասնակիցներն ակնկալում են առաջնային համարվող ծրագրերի թարմացման և դասակարգման ուղղությամբ հետագա աշխատանք, ինչպես նաև մինչ հաջորդ գագաթաժողովը ԱլԳ տրանսպորտային ցանցում ենթակառուցվածքային նեղ անցքերի վերացում ԵՄ-ի և արևելյան գործընկերների միջև՝ հետագա ներդրումների և բարելավված սահմանային տրանսպորտային համագործակցության շնորհիվ: Նրանք առավելապես կարևորում են TEN-T տրանսպորտային մոդելը: Մասնակիցները նաև ողջունում են Արևելյան գործընկերության ցամաքային ջրագծերի ուղղությամբ ընթացիկ աշխատանքը և ակնկալում են դրա ներառումը ԱլԳ տրանսպորտային ցանցում: Նրանք ընդգծում են ԵՄ-Ուկրաինա Ավիացիոն համաձայնագիրն ավարտելու կարևորությունը 2015թ.-ին հնարավորինս վաղ ժամկետում, ինչպես նշված է Ասոցացման համաձայնագրում: Նրանք ակնկալում են ԵՄ-Հայաստան Ավիացիոն համաձայնագրի շուրջ բանակցությունների մեկնարկը առաջին իսկ հնարավորության դեպքում: Նրանք ողջունում են ԵՄ-Ադրբեջան Ավիացիոն համաձայնագրի շուրջ բանակցությունների վերամեկնարկը: Նրանք նաև ողջունում են ԵՄ-Մոլդովա և ԵՄ-Վրաստան Ավիացիոն համաձայնագրերի կիրառումը:

30. Գագաթաժողովի մասնակիցները ակնկալում են հաջորդ գագաթաժողովի անցկացումը 2017թ.-ին, որը կգնահատի արձանագրած արդյունքները և կընդգծի Գործընկերության առաջընթացը: