Նախագահի ավանդական ամենամյա մամլո ասուլիսն, ինչպես իր «ուղիղ գիծ նախագահի հետ»-ը, վաղուց դարձել են երկրի պետական կառավարման տարրը (մասնիկը)։ Ազգի հետ երկխոսությունն ամենուրեք համարվում է այս մեխանիզմի կարևորագույն մասը։ Բայց ռուսները, սերնդեսերունդ ապրելով պաշտոնապես ձևակերպված պայծառ ապագայով, ակնհայտորեն ուզում են կառավարությունից մի նոր այսպես կոչված պայծառ պատկեր ստանալ։ Մեծամասամբ նաև այն պատճառով, որ ներկայումս առանձնապես որևէ պայծառ բան չեն տեսնում։
Իհարկե, նախագահի մամլո ասուլիսը, որն այս անգամ տևեց գրեթե 4 ժամ (232 րոպե), ներառում էր «ռեգիստրների» ավանդական հավաքածուները, որտեղ ազգի և միջազգային հանրության հետ աշխատում է Վլադիմիր Պուտինը։ Հատուկ իրավիճակներում որոշակի շրջաններից օգնություն ստանալու վերաբերյալ հատուկ պահանջներ, անփոփոխ «Ուկրաինան» և «ռուս-ամերիկյան հարաբերությունների» խնդիրները։ Մի քանի սուր քաղաքական հարցեր պայմանական «լիբերալ» ռուսաստանյան լրատվամիջոցների կողմից։ Սակայն, գուցե, լրագրողների հետ պետության ղեկավարի երկխոսության հիմնական լեյտմոտիվը (բայց, փաստորեն, օրինաչափորեն) նպատակի թեման է, հանուն որի Ռուաստանն անում է այն, ինչ անում է, իսկ ռուսները ապրում են այնպես, ինչպես ապրում են։ Ակամայից (բնազդաբար) այս թեմայից հարցրեց քիչ հայտնի պետերբուրգյան էկոլոգիական թերթի լրագրողը։ Նա Պուտինին հարցրեց. «Ինչպիսի՞ Ռուսաստան ենք մենք կառուցում»։ Իրականում նույն հարցի վերաբերյալ էր ԱՄՆ-ից լրագրողների՝ ռուսական արտաքին քաղաքականության նպատակների մասին հարցը. արդյոք նման նպատակ չէ «աշխարհը կառավարելու ցանկությունը»։
Մտքերն այն մասին, թե որն է այսօրվա Ռուսաստանը և դեպի ուր է այն ձգտում, (ի դեպ, հնչած հարց-առաջարկը խորհրդային ոճով սոցիալիզմին վերադառնալու մասին, Պուտինը նրբանկատորեն մերժեց), միգուցե, իր հարցման մեջ ձևակերպել է «Газеты.Ru»-ի հատուկ լրագրող Ռուստեմ Ֆայլախովը։ Նա հարցրեց երկրում տնտեսական վիճակագրության հուսալիության մասին։ Պարզ երևում է պետական պաշտոնյաների լավատեսության և մարդկանց իրական կյանքի զգացողությունների միջև տարբերությունը (տնտեսությունն աճում է, եկամուտներն ավելանում են, գործազրկությունը ռեկորդային նվազում է)։
Մարդիկ իրենց կյանքում լույս չեն տեսնում, այդ պատճառով էլ ուզում են իմանալ հանուն ինչի, հանուն ինչպիսի բարձրագույն նպատակի համար են զրկանքներ կրում։ Պետական գաղափարախոսությունը որպես սկզբունք դեռևս Ռուսաստանում արգելված է Սահմանադրությամբ, չնայած, հենց Հիմնական օրենքում ազգային գաղափար սահմանելու խոսակցությունները վերջին տարիներին ավելի են հաճախակիանում։ Բայց մինչ օրս հայտարարված երկրի պետական զարգացման ռազմավարական նպատակներն ընդգծված գաղափարական չեն։ Նախագահն անձամբ կրկին դրանք բնորոշեց «ճեղքում» եզրույթով։ Առանց դրա մենք չենք կարողանա դառնալ թվային տնտեսության դարաշրջանում մրցունակ գերտերություն, ինչու չէ գուցե նաև մարդկանց և պետությունների կյանքի նոր կենսաձև։
Այս բոլոր ռազմավարական նպատակներն ամրագրված են նախագահի մայիսյան հրամանագրում և առաջարկում են նպատակներին հասնելու կոնկրետ ժամկետներ՝ 2024թ.։ Պայքար աղքատության դեմ, տնտեսական աճի ապահովում միջինից բարձր ցուցանիշներով (դեռևս մենք աճում ենք ոչ ավել, քան 1,7-1,8% տարեկան, իսկ համաշխարհային տնտեսությունը կրկնակի արագ է), առողջապահության որակների ռադիկալ բարելավում, կյանքի տևողության բարձրացում։ Ենթակառուցվածքների զարգացում ամբողջ երկրում՝ սա վերաբերում է ինչպես սոցիալական, այնպես էլ թվային ենթակառուցվածքներին։
Տարիներ շարունակ խորհրդային մարդիկ սովոր էին գնալ աշխատանքի միջանցիկ ձեռնարկությունների և հաստատությունների վրա կախված կարգախոսների կողքով՝ «Մեր նպատակը կոմունիզմն է»։ Այո, խոսքի և գործի միջև անհամապատասխանությունը ԽՍՀՄ-ում անընդհատ աճում էր։ Այո, մարդիկ սովոր էին խոհանոցներում ծիծաղել պետության պաշտոնական կարգախոսների վրա։ Այդպես հայտվեցին անեկդոտներ «Մեր նպատակը կոմունիզմն է» կարգախոսի մասին, հրետանային դպրոցի մուտքի մոտ՝ «կոմունիզմի ճանապարհին կերակրել չեն խոստացել»։ Բայց այդքանով հանդերձ իրենց կյանքը երկրի զարգացման բարձրագույն նպատակի հետ համեմատելու սովորությունը մնացել է ավագ սերունդների մեջ։ Ավելի երիտասարդները ևս ուզում են ավելի լավ հասկանալ իրենց ապագան։
Իհարկե, շատերին հաճելի է ամեն օր լսել հեռուստացույցով, թե ինչքան ուժեղ և հզոր ենք մենք։ Իսկ պատժամիջոցները, ասում են, սահմանում են այն պատճառով, որպեսզի այդկերպ զսպեն մեզ։ Բայց հետո մարդիկ համեմատում են դա այն ամենի հետ, ինչ տեսնում են խանութներում, իրենց եկամուտներով, ճանապարհների և դպրոցների որակով։ Եվ իհարկե ցանկանում են ավելի լավ հասկանալ, թե ինչի համար են հենց մեզ զսպում։ Ի՞նչ ենք մենք ցանկանում։ Ինչումն է մեր ուժը, բացի զենքից։ Որտե՞ղ է լույսը թունելի վերջում։
Պուտինը կոշտ պատասխան տվեց ամերիկացի լրագրողների այն հարցին, թե արդյոք Ռուսաստանն ուզում է «կառավարել աշխարհը», առանց հիմքերի ակնարկեց, որ «աշխարհի կառավարման կենտրոնը» Մոսկվայում չէ, այլ Վաշինգտոնում։ Բայց միևնույն ժամանակ ողջամտորեն նշեց, որ ԱՄՆ-ի նման դիրքորոշումը հիմնված է իրենց գլոբալ տնտեսության գերակայության վրա։ Ստացվում է, որ եթե Ռուսաստանը ցանկանում է լինել քաղաքականության համաշխարհային առաջատար ուժերից մեկը, ապա այն պետք է լինի տնտեսության մեջ առաջատարներից մեկը։ Բայց դեռևս համաշխարհային ՀՆԱ-ում ԱՄՆ-ի մասնաբաժինը կազմում է մոտ 25%, իսկ Ռուսաստանինը՝ մոտ 2%։
Ռուսաստանի նախագահը կրկին հիշեցրեց, որ հայրենասիրությունը նրան ամենամոտն է որպես ազգային գաղափար։ Այն իսկապես կարող է միավորել մարդկանց, օգնել նրանց աշխատել ի շահ պետության։ Բայց պատրիոտիզմն իր բնույթով չի կարող լինել նպատակ։ Ինչ-որ կերպ Ռուսաստանի զարգացման իմաստն ու նպատակը պետք է ձևակերպվի թեկուզև այն բանի համար, որ և՛ իշխանությունը, և՛ազգն իմանան, թե ինչի ենք ձգտում ապրելով մեր երկրում։ Ինպիսին ենք ուզում տեսնել Ռուսաստանը 5, 10, 20 տարուց՝ ոչ ուղղակի մարդկային կյանքի հեռավորության հորիզոնից դուրս։ Ռուսաստանի ապագայի համար այս հստակ ձևակերպված խնդրանքը կախված է ոչ պակաս, քան պաշտոնյաների, ուսուցիչների, բժիշկների, լրագրողների, գործարարների որակյալ մասնագիտական աշխատանքից։
Ասուլիսի մասնակիցներից մեկն առաջարկեց ռուսաստանյան առաջատար հեռուստալիքներով բանավեճ կազմակերպել Ռուսաստանի ապագայի մասին քննարկումների համար։ Դժվար թե այդպիսի հաղորդումները բարձր վարկանիշ ունենան։ Ռուսաստանի քաղաքական գործիչների վարկանիշն էլ այնքան կախված չէ ապագայի պատկերից՝ կայունության գաղափարը, կամ այսպես ասած «պարզապես չլինի ավելի վատ», գերակայում է ռուսների ամենօրյա գիտակցությունում։ «Ինչպիսի՞ Ռուսաստան ենք մենք կառուցում» հարցը դեռևս մնում է բաց՝ ներխուժելով երկրի գլխավոր դեմքի հեռուստատեսային գլխավոր մամլո ասուլիսի օրակարգ, և այս հարցին այսպես թե այնպես ստիպված է լինելու պատասխանել ոչ միայն նախագահը, այլև յուրաքանչյուր ռուս։
Հրապարակման բնօրինակը՝ Gazeta.ru կայքում։