Փոքր քայլերի արևմտյան դիվանագիտությունը

Իզաբել Լասեր (Isabelle Lasserre)

Լեռնային Ղարաբաղից, Մերձդնեստրից, Հարավային Օսիայից ու Աբխազիայից հետո Դոնբասը կդարնա՞ արդյոք հետխորհրդային տարածքի նոր սառեցված հակամարտություն։ Անշուշտ  այդպես էլ կլինի, եթե դատենք Բրյուսելում տեղի ունեցած Եվրոպական Միության և նախկին խորհրդային հանրապետությունների ԱլԳ գագաթնաժողովի եզրակացություններից: Եվրոպական խորհրդի նախագահ Դոնալդ Տուսկը, խոսելով ամբիոնից, չվարանեց կոշտ տեսակետներ հնչեցնել Մոսկվայի հասցեին. «Եվրամիությունը դատապարտում է ռուսական ագրեսիան և երբեք չի ճանաչի Ղրիմի անօրինական անեքսիան»: Ինչևէ, վերջնական հայտարարության մեջ եվրոպացիները որոշեցին զգույշ լինել: Հայտարարության մեջ չհիշատակվեց ո´չ Դոնբասի կոնֆլիկտի, ո´չ Ղրիմի Ռուսաստանին միացման մասին: Պատժամիջոցների հաշվով եվրոպացիները չունեն ընդհանուր կարծիք՝ նրանք մտահոգված են իրենց սեփական ճգնաժամերով (Բրեքսիթ, Կատալոնիա) և Դոնալդ Թրամփի Ռուսաստանի նկատմամբ իրականացվող անկանխատեսելի քաղաքականությամբ:

Այո´, դատելով այն քայլերից, որոնք իրականացնում է Ռուսաստանը՝ պարբերաբար խախտում է հրադադարը, դուրս չի բերում ծանր զինտեխնիկան Դոնբասից և չի գտնում այն հիասթափության պատասխանը, թե ինչու չի կարողանում ձեռք բերել դաշնակից՝ հանձին Դոնալդ Թրամփի: Կիբերմիջամտությունը ամերիկյան քաղաքականության մեջ, ի հիասթափություն Վլադիմիր Պուտինի, տրամադրեց Կոնգրեսին ընդեմ Ռուսաստանի:

Այո´, քանի դեռ ուկրաինացի օլիգարխները բոլորովին հակված չեն բարեփոխել երկիրը, իսկ քաղաքական գործիչները՝ գործնականում նպատակ չունեն կյանքի կոչել Մինսկի համաձայնագրերը՝ դիվանագիտական գործընթացը, որը գործարկվեց Ֆրանսիայի ու Գերմանիայի կողմից 2014թ.-ին: Եվրոպացիները զգուշացրել էին, որ իրենց աջակցությունը պայմանավորված կլինի կոռուպցիայի դեմ պայքարի ակտիվացման միջոցով: Կիևը, սակայն, պահանջում է Եվրամիության հետ մերձեցման խոստում:

 «Բանակցությունները «Նորմանդական քառյակի» շրջանակներում հաջողության հնարավորություն չունեն, մինչև Ռուսաստանը դուրս չգա այդ տարածքից, և վերադարձնի Ուկրաինային սահմանային վերահսկողությունը: Մինսկի գործընթացը մեռած է: Դրանք ընդամենը խոսակցություններ են, որոնք նպատակ ունեն սառեցնել իրավիճակը: Եվ այս իրավիճակը մինչ օրս բավարարում է Վլադիմիր Պուտինին»: Ուկրաինայի ներքին գործերի նախարար Արսեն Ավակովը Փարիզում առաջարկեց փոքր քայլերի ռազմավարություն՝ գրավյալ տարածքների աստիճանական վերադարձի համար:

Մինսկի գործընթացում փակուղային իրավիճակի և Փարիզի ու Բեռլինի պատճառով այդ ֆորմատին ԱՄՆ-ի մասնակցելու հնարավորություն չունենալու համատեքստում, վերջինիս պետքարտուղարությունը հանձնարարել է դիվանագետ Կուրտ Վոլքերին բանակցություններ սկսել Վլադիմիր Պուտինի խորհրդական Վլադիսլավ Սուրկովի հետ: Նախաձեռնությունը նպատակ է հետապնդում պայմաններ ստեղծել Մինսկի համաձայնագրերի իրականացման համար: «Ռուսները հասկացել են, որ, առանց ուկրաինական հարցի կարգավորման,  մերձեցում Մոսկվայի ու Վաշինգտոնի միջև լինել չի կարող: Նրանք ցանկանում են Կիևում ստեղծել ռուսամետ կառավարություն և հեռացնել Ուկրաինան Եվրոպայից: Այնուամենայնիվ, նրանք գիտակցում են, որ իրենց քաղաքականությունը հակառակ արդյունք է տալիս, և մշակում են ճգնաժամի դադարեցման մի քանի տարբերակ: Այդ թվում զորքերի դուրսբերումը Ուկրաինայի արևելքից»,- այս կարծիքը հնչել է լավատեղյակ աղբյուրի կողմից Կանադայում տեղի ունցած Հալիֆաքս միջազգային անվտանգության համաժողովի ժամանակ: Մոսկվայի առաջարկը Դոնբասում միջազգային խաղաղապահ ուժերի տեղակայման վերաբերյալ նույնպես չի մերժվել, չնայած դրա իրականացման մասով Եվրոպան ու Ռուսաստանն ունեն տարբեր տեսակետներ:

Մինսկի համաձայնագրերի փակուղային իրավիճակը Ուկրաինայում արատավոր շրջանակ են կազմում, ինչը հանգեցնում է տարածաշրջանում ՆԱՏՕ-ի և ռուսական ուժերի ամրապնդմանը: Արսեն Ավակովը մի քանի սցենար է առաջ բերում: «Իրական պատերազմը աղետ կլինի Ուկրաինայի համար, բայց միևնույն ժամանակ ծանր հարված Ռուսաստանի համար: Դոնբասի վերադարձի և Ղրիմի կորստի որոշումը անընդունելի կլինի Ուկրաինայի համար: Ինչպես նաև Դոնբասի ինքնավարությունը, որտեղ բոլոր կարևոր որոշումները կկայացվեն Պուտինի կողմից»: Քանի դեռ խնդիրը չի լուծվում (որոշ եվրոպացի դիվանագետներ չեն բացառում նման հեռանկար), Կրեմլին ձեռնտու է ներկայիս ստատուս քվոն, այսինքն, սառեցված հակամարտությունը, որը ՆԱՏՕ-ին ու ԵՄ-ին հեռու է պահում Ուկրաինայից:

 

Le Figaro.fr պարբերական