2009 թվականին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ երկրների ղեկավարները հանդես եկան համատեղ հայտարարությամբ, որտեղ գաղտնազերծեցին Ղարաբաղյան կարգավորման բանակցություններում քննարկվող որոշ տարրեր: Ստորև ներկայացնում ենք հայտարարության տեքստը:
***
Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևի, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Նախագահ Բարաք Օբամայի և Ֆրանսիայի Նախագահ Նիկոլա Սարկոզիի համատեղ հայտարարությունը Ղարաբաղյան հակամարտության շուրջ:
Լ’Աքվիլա – 2009թ. հուլիսի 10
Մենք` ԵԱՀԿ-ի Մինսկի խմբի համանախագահ երկրներ Ֆրանսիայի, Ռուսաստանյան Դաշնության և Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նախագահներս, հաստատում ենք մեր նվիրվածությունը` աջակցելու Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարներին կարգավորման Հիմնարար սկզբունքները վերջնական տեսքի բերելու գործում:
Մենք հանձնարարում ենք մեր միջնորդներին Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներին ներկայացնել 2007 թվականի նոյեմբերի Մադրիդյան փաստաթղթի լրամշակված տարբերակ` Հիմնարար սկզբունքների նոր շարադրանքը համանախագահների կողմից: Մենք հորդորում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներին լուծել իրենց միջև մնացած սակավաթիվ տարաձայնությունները և ավարտական տեսքի բերել այդ Հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ իրենց համաձայնությունը, ինչը կուրվագծի համապարփակ կարգավորում:
Տեղեկանք
ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի նախարարները 2007 թվականի նոյեմբերին Մադրիդում Հայաստանին և Ադրբեջանին ներկայացրել են կարգավորման Հիմնարար սկզբունքների նախնական տարբերակ:
Հիմնարար սկզբունքները պարունակում են խելամիտ և կողմերի համար ընդունելի փոխզիջում, որը հիմնված է Հելսինկյան եզրափակիչ ակտի ուժի չկիրառման, տարածքային ամբողջականության և հավասար իրավունքների ու ժողովուրդների ինքնորոշման սկզբունքների վրա:
Հիմնարար սկզբունքները մասնավորապես կոչ են անում`
- Լեռնային Ղարաբաղը շրջապատող տարածքների վերադարձ Ադրբեջանի վերահսկողության տակ,
- Լեռնային Ղարաբաղի ժամանակավոր կարգավիճակ, որը կտրամադրի անվտանգության և ինքնակառավարման երաշխիքներ,
- Հայաստանը և Լեռնային Ղարաբաղը կապող միջանցք,
- Լեռնային Ղարաբաղի վերջնական իրավական կարգավիճակի հետագա որոշում իրավականորեն պարտադիր բնույթ կրող կամարտահայտման միջոցով,
- ներքին տեղահանված և փախստական հանդիսացող բոլոր անձանց` իրենց բնակության նախկին վայրերը վերադառնալու իրավունք, և
- անվտանգության միջազգային երաշխիքներ, որոնք կներառեն նաև խաղաղապահ գործունեություն:
Այս հիմնարար սկզբունքների հավանությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի կողմից թույլ կտա մշակել համապարփակ կարգավորման ծրագիր, որը Հայաստանի, Ադրբեջանի և ամբողջ տարածաշրջանի համար կապահովի խաղաղ, կայուն և բարգավաճ ապագա»: