Ինչպես Ռուսաստանն «օգնեց» Թրամպին

Այժմ արդեն ԱՄՆ-ում Կրեմլի հետ բարեկամությամբ հպարտանալն ավելի վատ է, քան “Grab them by the pussy…” արտահայտությունն է:

2007 թվականի ապրիլի 27-ին էստոնական կառավարական կայքերը դաժան DDoS-հարձակման թիրախ դարձան: Էստոնիայի դեմ կիբերպատերազմը համընկավ Բրոնզե զինվորի հուշարձանի տեղափոխության առիթով տեղի ունեցած անկարգությունների հետ: Էստոնիան e-ժողովրդավարության առումով ամենաառաջատար երկրների շարքում է, ուստի հարվածը բավականին ցավոտ էր:

Ռուս-վրացական պատերազմի ժամանակ կոտրվեցին, նաև նմանատիպ DDoS-հարձակման ենթարկվեցին արդեն վրացական կառավարական կայքերը: Ընդ որում՝ վրացական կայքերի վրա հարձակումները սկսվեցին ավելի վաղ, քան Վրաստանի տարածք կմտնեին ռուսական տանկերը: Այսպես, նախագահ Միխաիլ Սաակաշվիլիի կայքը դդոսվեց դեռևս հուլիսի 20-ին: Օգոստոսի 5-ին պայթեցվեց Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղը: Սկզբնական շրջանում պայթեցման համար պատասխանատվություն ստանձնեցին Քրդական բանվորական կուսակցության ահաբեկիչները, սակայն հետագայում պարզվեց, որ շատ բան վկայում էր այն մասին, որ համակարգչային վիրուսի գործողությունը հանգեցրել էր խողովակաշարի մեջ ճնշման բարձրացմանն ու պայթյունի:

Ուրբաթ՝ հոկտեմբերի 21-ին, ԱՄՆ նախագահական ընտրություններից տասնութ օր առաջ, որի ընթացքում Կրեմլը շատ է ուզում միջամտել Տրամպի օգտին, և անմիջապես այն բանից հետո, երբ Կրեմլին մեղադրեցին ԱՄՆ Դեմոկրատական կուսակցության կայքը կոտրելու մեջ, ԱՄՆ-ի վրա DDoS-հարձակման տարափ սկսվեց: Այն որոշակիորեն տարբերվում էր էստոնականից ու վրացականից: Էստոնիայում ու Վրաստանում խոշոր միջազգային ինտերնետ-ընկերություններ չկան, որոնք երկրի էլեկտրոնային տնտեսության հիմքն են, ուստի հարձակման ենթարկվեցին կառավարական կայքերն ու ԶԼՄ-ները: ԱՄՆ-ում նման ընկերություններ կան:

Հապա մտածեք. ԱՄՆ-ը հարձակման է ենթարկվել: Իսկական: Իրական:

Ուստի ԱՄՆ-ում հարձակման թիրախ դարձան Twitter-ը, PayPal-ը, Amazon-ը, Spotify-ը, Reddit-ն ու Airbnb-ն: Նրանք բոլորը ցանցային ծառայություններ մատուցող Dyn պրովայդերի հաճախորդներ են, իսկ Dyn-ը ուրբաթ օրը ենթարկվել է DDoS-հարձակման  առնվազն երեք ալիքի, որոնք գեներացվել են նախապես վարակված տասնյակ միլիոնավոր սարքերից, այդ թվում պրինտերներից, վեբ-կամերաներից և ջերմաչափերից: Որոշ ժամանակ անհասանելի են եղել նաև CNN-ի, The New York Times-ի, The Wall Street Journal-ի, Yelp-ի ու մի շարք այլ կայքեր:

Ի՞նչ կարելի է ասել:

Նախևառաջ՝ հոկտեմբերի 21-ին, ուրբաթ օրը, Կրեմլը Դոնալդ Տրամպի համար տանուլ տվեց ԱՄՆ նախագահի ընտրությունները:

Մինչ այս այնքան էլ հասկանալի չէր, թե ով կհաղթի այդ ընտրություններում (ամերիկյան Ժիրինովսկի՞ն, թե՞ ամերիկյան Ցի Սի կայսրուհին): Անգամ հարցումները, որոնք վկայում էին Քլինթոնի առավելությունը, չէին փրկում դրությունը, քանզի ամերիկյան ԶԼՄ-ների մեծ մասը, կորցնելով դեմքը, նրա կողմից էին խաղում:

Այժմ արդեն հասկանալը հեշտ է:

Իսկապես, հապա մտածեք. ԱՄՆ-ը հարձակման է ենթարկվել: Իսկական: Իրական: Դա ամենևին էլ Դեմոկրատական կուսակցության սերվերի խափանում չէ: Այդ սերվերների խափանումն, ի վերջո, շարքային ամերիկացուն ոչ մի կերպ չէր վնասել: Այն ընդամենը հանգեցրել էր ընտրապայքարի մասնակիցներից մեկի վերաբերյալ բավականին անմեղ կոմպրոմատների հրապարակման: Եվ ընդհակառակը, հարձակումը PayPal-ի, Amazon-ի կամ Airbnb-ի վրա հարձակում է ամերիկյան թվային տնտեսության սրտին: Դա հարձակում է յուրաքանչյուր ամերիկացու վրա: Սա նախազգուշացում-հարձակում է. ձեզ սխալ կպահեք՝ կանջատենք հոսանքի ցանցերը, կանջատենք նավթամուղները, կպայթեցնենք ատոմակայանները:

Կրեմլը, որքան ուզեք, կարող է պատմել, որ ինքը մեղավոր չէ: Կարիք չկա: Ռուսաստանի նախագահի հանդեպ համակրանքը, ինչի մասին Տրամպն անզգուշորեն արտահայտվել էր ընտրապայքարի սկզբում, վաղուց Քլինթոնի փիարշիկների ձեռքին  դարձել է հանրապետական թեկնածույին անվանարկելու հիմնական գործիք: Ներկայիս ամերիկյան չափանիշներով Կրեմլի հետ կապված լինելն ավելի վատ է, քան  “Grab them by the pussy…” վիրավորանքը:

Ու խնդիրն այստեղ արևելյան Հալեպի ռմբակոծությունը չէ, ոչ էլ Ղրիմի անեքսիան: ԱՄՆ-ում, ինչպես և ժամանակակից ցանկացած այլ ժողովրդավարության պայմաններում, արտաքին քաղաքականություն չկա, կա միայն ներքին: Ուստի ամերիկացի ընտրողի աչքերն հանկարծ բացվեցին միայն այն ժամանակ, երբ դա թելադրեց ներքին քաղաքականությունը. երբ խնդիր դրվեց ոչնչացնել Տրամպին:

Եվ ահա մասշտաբային DdoS-հարձակումը, որ երեկ առնչվեց Amazon-ի ամեն մի ամերիկացի օգտատիրոջ, Կրեմլից վերջնականապես վանեց ամերիկացիներին: Ո՞ւմ է սատարում Մոսկվան: Դոնալդ Տրամպին: Եվ վստահ եղեք ռուսական պաշտոնատար անձանց ոչ մի հերքում, Տրամպի ոչ մի հերքում (այդ հարձակման համար Տրամպը որքան էլ ուզում է սպառնա Կրեմլին) իրավիճակը չի հարթի: Այդ մասին հոգ կտանեն CNN-ն ու Washington Post-ը: Մարդիկ քվեարկում են սրտով, այլ ոչ թե հերքումներով:

Կհարցնեք՝ իսկ այդ դեպքում ինչո՞ւ էր այդ հարձակումը կազմակերպվել: Կա պատասխանի երեք տարբերակ:

Առաջին տարբերակ. «ինչու» հարցը և նպատակասլացության կատեգորիան Կրեմլի քաղաքականության մեջ առհասարակ բացակայում են: Կրեմլը պարզապես արձագանքում է արտաքին վիրավորանքներին այնպես, ինչպես ընկալում է դրանք: Վարքագծի այս մոդելի շրջանակներում Կրեմլի գործողությունները շատ պարզ են. «ԱՄՆ-ն Ուկրաինայում Մայդան սարքեց, ի պատասխան դրա մենք Ղրիմ կսարքենք»: «ԱՄՆ-ն իրեն թշնամաբար է պահում, մենք դրան ցույց կտանք»:

Երկրորդ տարբերակ. այդ հարձակման ցուցումը Պուտինից չի տրվել: Այն ծնվել է կառավարման հիերարխիայի խորքերում՝ գորգի տակ գզվռտոցի արդյունքում, ու նպատակ է ունեցել ղեկավարության աչքին գերազանցիկի տպավորություն թողել:

Եվ վերջապես երրորդ տարբերակ. հենց նման արդյունք էլ պլանավորվել է: Ռուսաստանի տնտեսությունը գտնվում է ծանրագույն ճգնաժամի մեջ, ըստ որում, իշխանական ուղղահայացի առանձնահատկություններից ելնելով՝ այդ ճգնաժամի ողջ ծանրությունն ընկնում է բնակչության քիչ ապահովված շերտերի վրա: Կառավարության նախարարներն առաջարկում են համաշխարհային պատմության մեջ նմանը չունեցող գաղափար, ըստ որի յուրաքանչյուր գործազուրկ պետք է տարեկան 20 հազար ռուբլի (մոտ 150 հազար դրամ – Profil.am) վճարի առողջապահության համակարգին, իսկ այդ փողերը միևնույն է՝ գողանալու են: Այդ պայմաններում միակ բանը, որ կարող է փրկել իշխանություններին, բոլոր արդուկներից ու շուտեփուկներից հնչող պարանոյան է. «Նրանք մեզ չեն սիրում»: Այնպես, որ բեռնատարի ամեն մի վարորդի համար հասու լինի. եթե պետավտոտեսուչը սևով նրանից քամում է, եթե նրան քերում է «Պլատոնը», եթե նրա վզին փաթաթում են ամսական եկամուտի արժեքն ունեցող տախոգրաֆ, այդ ամենի մեղավորն այդ ամերիկուհին է:

Հրապարակման բնօրինակը՝ Новая газета թերթի կայքում