Պատասխանն համարժեք է միշտ

ԼՂ հակամարտության շուրջ հնարավոր զարգացումների, ինչպես նաև զուգահեռ ընթացող քաղաքական գործընթացների վերաբերյալ զրուցել են քաղաքական փորձագետ Կարեն Ղազարյանը և ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը:

-Պրն. Հարությունյան, վերջին շրջանում արցախյան հիմնախնդիրը, կապված այլ քաղաքական զարգացումների հետ, կարծես թե ետին պլան է մղվել: Ինչպե՞ս կբնութագրեք  ներկայում առկա իրավիճակը և ի՞նչ զարգացումներ պետք է սպասել կարճաժամկետ հեռանկարում:

-Ղարաբաղյան հիմնախնդիրը մենք երբեք չենք կարող մոռանալ: Համենայն դեպս տպավորությունն այդպիսին է, որովհետև այս հարցով զբաղվող համապատասխան մարմինները մշտապես և անխափան աշխատանք են իրականացնում: Սա վերաբերում է, թե՛  արտաքին քաղաքականության և թե՛  անվտանգության հետ կապված հարցերին: Հարկ է նշել, որ վերջին շրջանում շփման գծում գրանցված խախտումներն այդքան էլ ինտենսիվ չեն: Կարծում եմ, սա մի շարք գործոնների ազդեցության արդյունք է: Սակայն ես վստահ եմ, որ մենք մշտապես պետք է պատրաստ լինենք հնարավոր սադրանքների: Այս պարագայում միակ գործուն և արդյունավետ զսպման մեխանիզմը մեր բանակի մարտունակությունն է: ԼՂ հինախնդրի  հայանպաստ լուծման միակ երաշխիքը մեր բանակն է:

-Օրերս ԱՄՆ պետքարտուղար Ջոն Քերրին, անդրադառնալով արցախյան հիմնախնդրին, նշել էր, որ դեռևս պայմաններ չկան Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ եղած հակամարտության հաղթահարման համար և հավելել, որ «այսօրվա աշխարհում կան որոշ սառեցված հակամարտություններ, այդ թվում` Լեռնային Ղարաբաղը, որոնցում ներկա դրությամբ չի նկատվում կարգավորման հնարավորություն, առաջին հերթին, քանի որ դրան պատրաստ չեն երկրների ղեկավարները»: Ձեր կարծիքով, ինչո՞վ էր պայմանավորված հենց այս փուլում ամերիկյան կողմի նման հայտարարությունը:

-Կարծում եմ, ԱՄՆ պետքարտուղարը ընդամենը ֆիքսում է, որ ադրեջանական կողմ պարզապես պատրաստ չէ գնալ լուրջ բանակցությունների: Հայկական կողմը, ի հակառակ դրան, մշտապես հանդես է եկել կառուցողական դիրքոշմամբ, այն պարագայում, երբ  Բաքում հրաժարվում է քննարկել մեզ համար կարևորագույն` Արցախի կարգավիճակի հարցը: Կարծում եմ, Ջոն Քերրի հայտարարությոնը կոնկրետ դա է ֆիքսում:

-Օրերս Ադրբեջանական մամուլում տեղեկատվություն տարածվեց 2017թ-ի պետական բյուջեի նախագծի վերաբերյալ, որի համաձայն` Ադրբեջանը 2017թ-ին նախատեսում է վերջին 9 տարիների ամենաքիչ ռազմական ծախսերը կատարել` այսպիսով իր ռազմական բյուջեն կրճատելով մոտ 50 տոկոսով: Ձեր կարծիքով, այս ամենը ի՞ նչ զարգացումների կարող է հանգեցնել:

-Այս ամենը կանխատեսելի էր: Ադրբեջանի նավթային պաշարները գնալով նվազում են, և, կարծում եմ,  15-20 տարի հետո իրավիճակը իրենց համար կլինի էլ ավելի աղետալի: Եվ քանի որ իրենց տնտեսությունը ամբողջովին կախված է նավթի վաճառքից և բյուջեի 94 տոկոսը, այսպես ասած, նավթային է, ապա ինչ-որ մի պահի Ադրբեջանը ի վիճակի չի լինի սպասարկել նախորդ տարիներին ձեռք բերված զինատեսակները; Սա, կարծում եմ, վաղ թե ուշ կհանգեցնի կոլապսի: Ի տարբերություն ադրբեջանական կողմի, մենք գնում ենք ճիշտ զարգացման ճանապարհով:

-Այս ամենը կանդրադառնա՞ ուժերի հարաբերակցության վրա:

-Իհարկե: Եթե իրավիճակը զարգանա նույն տրամաբանությամբ ապա շեղումը կլինի հօգուտ մեզ: Սակայն բացառված չէ, որ իրենք կարող են գտնել այլ լուծումներ: Դրա համար մենք չպետք է հույսը դնենք դրա վրա և շարունակենք համապարփակ զարգացումը:

-Եվ վերջում, պրն Հարությունյան, թե՛ Ապրիլյան իադարձությունից առաջ և՛ թե դրանից հետո հասարակական, քաղաքական շրջանակներում հաճախ բարձացվում է ադրբեջանական կողմի սադրանքներին համարժեք պատասխան տալու հարցը: Խոսվում է այն մասին, որ հայկական կողմի արձագանքը համարժեք չէ Բաքվի սադրանքներին: Ինչիսի՞ն է Ձեր կարծիքն այս հարցում:

Գիտեք, Ապրիլյան իրադարձությունների ժամանակ Մոսկվայում ինձ մոտեցավ ադրբեջանցի մի լրագրող և խնդրեց մեկնաբանել դիրքերից մեկի գրավումը: Դրան ի պատասխան ես հարցրեցի, թե իր կարծիքով Ադրբեջանի ԶՈՒ գերագույն հրամանատար Իլհամ Ալիևը, այս սադրանքը սկսելով, իր առջև ի՞նչ խնդիր էր դրել: Միայն այդ բլուրը գրավե՞լ էր իր նպատակը, թե՞ նա իր առջև խնդիր էր դրել գրավել Ղարաբաղը, կամ առնվազն մի քանի բնակավայր: Ակնհայտ է որ նա այդ խնդիրն էր իր առջև դրել: Ադրբեջանի լրագրողը անմիջապես պապանձվեց և ես, շարունակելով նշեցի, որ եթե բանակը չի կատարել իր առջև դրված խնդիրը, ապա միանշանակ պարտվել է:
Այնպես,  որ համարժեք պատասխան մենք տալիս ենք զինադադարի կնքումից հետո անցած բոլոր 22 տարիների ընթացքում: Հստակ է, որ անկախ ամեն ինչից, Բաքուն իր առջև նպատակ է դրել ուժով վերցնել Ղարաբաղը, և եթե մենք այսօր ունենք շատ թե քիչ պահպանվող խաղաղություն և զազմաքաղաքական առավելություն, ապա դա վկայում է այն մասին, որ մենք, պետությունը և, առաջին հերթին, բանակը տալիս է համարժեք պատասխան և, համոզված եմ,  որ շարունակելու է տալ: