1903 թվականի օգոստոսի 3-ին ծնվել է հայ մեծանուն գրող Շահան Շահնուրը։
Կնահանջեն ծնողք, որդի, քեռի, փեսա, կնահանջեն բարք, ըմբռնում, բարոյական, սեր: Կնահանջե լեզուն, կնահանջե լեզուն, կնահանջե լեզուն: Եւ մենք դեռ կնահանջենք բանիվ եւ գործով, կամա եւ ակամա, գիտությամբ եւ անգիտությամբ. մեղա՜, մեղա՜ Արարատին:
Այս ցնցումը նա առաջացրեց 1929 թվականին, ընդամենը 26 տարեկանում։ Նահանջի մասին ահազանգող իր գրքով նա դարձավ սփյուռքահայ գրականության հիմնադիրներից մեկն ու ալեկոծեց ամբողջ սփյուռքահայությանը։ Նրանց նահանջը գրողն անվանեց առանց երգի, որովհետև վայրկյան առ վայրկյան էր տեղի ունենում ուրացումն՝ այնքան հեշտորեն, որ վտանգի մեջ հայտնվածը կարծես չէր զգում այն և պետք էր մեկը, որ ամբողջ կոկորդով գոռար և կոչ ուղղեր բոլորին։ Սեփական ցավից ու երկվությունից էր ծնվել այս գիրքը…
Գրողը գիտակցում էր, որ ակամա նահանջողներից է. չէ որ ուրիշ երկրում էր, ուրիշ լեզվի տիրույթում․ Նա գիտակցում էր՝ հայրենիքը, որից հեռացել էին, դեռ կարող էր ապրել միայն մայրենիի մեջ…
Սփյուռքահայ գրականության հիմնադիրներից Շահան Շահնուրը նախնական կրթությունը ստացել է Սկյուտարի Սեմերճյան դպրոցում, ապա՝ Պերպերյան վարժարանում։ 1921-ին ավարտում է վարժարանը՝ բարձր առաջադիմությամբ: Սովորելու տարիներին հիմնավոր կարդում է հայ ու օտար (հատկապես ֆրանսիական ) գրականություն:
Շահնուրն օժտված էր նկարելու և գծելու ակնհայտ ձիրքով, և վարժարանը ավարտելուց հետո զբաղվում է լուսանկարչությամբ: 1922–ին հաստատվել է Փարիզում։ Այստեղ էլ զբաղվում է լուսանկարչությամբ և սկսում առաջին գրական փորձերը: Աշխատակցել է «Արև», «Ապագա», «Անահիտ» պարբերականների, Թեոդիկի «Ամենուն տարեցույցին»։
1929–ին լույս է ընծայել իր առաջին վեպը՝ «Նահանջը առանց երգի»՝ ահազանգելով սփյուռքահայերի ուծացման ու այլասերման վտանգի մասին։ Այս գործը, որտեղ դեպքերն ու հարաբերություններն ունեն հիմնավորված հասարակական հենք, այսօր էլ մնում են այժմեական։ 1928-32 թթ սովորում է Փարիզի համալսարանի գրականության բաժնում: Ծանր հիվանդության պատճառով նա հեռանում է Փարիզից և հաստատվում Ֆրանսիայի հարավում: 1933–ին Շ. Շահնուրը հրատարակել է «Հարալեզներուն դավաճանությունը» պատմվածքների ժողովածուն։ Այս երկու գործով նա դասվել է հայ ռեալիստական արձակի վարպետների շարքը։
Որոշ ժամանակ նա ստեղծագործել է ֆրանսերեն՝ Արմեն Լյուբեն ստորագրությամբ, 1956-ից հայերեն տպագրել է հրապարակախոսական, գրաքննադատական հադվածներ ու մանրապատումներ։ 1939–ին նա «Լա նուվել ռեվյու ֆրանսեզ»–ում ընթերցողին է ներկայացրել «Գիշերային փոխադրություն» հիվանդանոցային հուշերը։ Ֆրանսերեն հրատարակվել են «Պրպտումներ անտեղի» (1942), «Գաղտագողի անցորդ» (1946), «Սուրբ համբերություն» (1951), «Բարձրավանդակ» (1957) ժողովածուները։ 50-ական թթ վերջերից հայերեն լույս են տեսել «Թերթիկս կիրակնօրյա թիվը» (1958) պատմվածքների ժողովածուն, «Զույգ մը կարմիր տետրակներ» (1967), «Կրակը կողքիս» (1973) գրքերը, որոնցում ամփոփված են Շահան Շահնուրի հին ու նոր հոդվածները, հրապարակախոսությունները։ 1963 թվականին նշվում է նրա 60 ամյակը և ավելի է տարածվում նրա համբավը: Առողջական վիճակի վատացման պատճառով 1974 թվականին ավարտվում է Շահան Շահնուրի տառապալից և արգասավոր կյանքը:
Տեքստը՝ վիքիդարանից
Շահան Շահնուրի մասին պատմող տեսանյութը՝ AR TV-ի youtube-ի ալիքից