Ֆրանսիայում ստեղծված իրավիճակը թույլ չի տալիս Մակրոնին հանգստանալ։ Փորձելով կայունացնել իրավիճակը, նախագահը բավականին նյարդային է արձագանքում արտաքին ազդակներին, ինչն առաջացնում է միջազգային սկանդալներ։ Որքան մոտենում են Եվրոպական Խորհրդարանի ընտրությունները, այնքան ուժեղանում է Մակրոնի և իտալացի քաղաքական գործիչների միջև առճակատումը։ Դաշնակից Գերմանիան կասկածի տակ է առնում Ֆրանսիայի նախագահի առաջնորդական ամբիցիաները, իսկ Վաշինգտոնը փորձում է կասեցնել Մակրոնի անկախության և ինքնուրույնության փորձերը։
Մինչ Ֆրանսիայում շարունակվում են «դեղին բաճկոնավորների» բողոքի ակցիաները, նախագահ Էմանուել Մակրոնը հայտնվեց միանգամից մի քանի միջազգային սկանդալների կենտրոնում։ Փարիզը վերջին ժամանակներս իր եվրոպական դաշնակիցների հետ մեթոդաբանական վեճի մեջ է հայտնվել։ Փետրվարի 7-ին աշխարհում անմիջապես քննարկվեցին Ելիսեյան պալատի արտաքին հարաբերությունների հետ կապված երկու նորություններ։ Այդ օրը հայտնի դարձավ, որ Ֆրանսիան ետ է կանչում Իտալիայում իր դեսպանին խորհրդատվություն անցկացնելու համար։
Ֆրանսիայի ԱԳՆ պաշտոնական կայքում հրապարակված հայտարարությամբ ասվում է, որ չնայած երկրները միավորված են ընդհանուր պատմությամբ, իսկ Փարիզը գնահատում է երկրների միջև ձևավորված հարաբերությունները, սակայն վերջերս Իտալիայի կողմից ստացել են «բազմիցս կրկնվող մեղադրանքներ, անհիմն հարձակումներ և զայրացուցիչ հայտարարություններ»։ «Պատերազմից հետո նման նախադեպ չի եղել։ Բայց մի բան է տարաձայնություններ ունենալ, մեկ այլ բան է շահարկել հարաբերությունները ընտրողական նպատակներով»,- կարծում են ֆրանսիական գերատեսչությունում։
Ֆրանսիայի և Իտալիայի հարաբերություներն արդեն երկար ժամանակ է ինչ աստիճանաբար վատթարանում են։ Փարիզի համար վերջին կաթիլը դարձավ Իտալիայի փոխվարչապետ, աշխատանքի և տնտեսական զարգացման նախարար Լուիջի Դի Մայոյի հանդիպումը Ֆրանսիայի «դեղին բաճկոնավորների» շարժման ներկայացուցիչների հետ։ Քաղաքական գործիչը Twitter-ի իր էջում տեղադրել է հանդիպումից լուսանկար՝ վերնագրված «Փոփոխությունների քամին անցավ Ալպերին»։ Փարիզն այս քայլը համարեց ներքին գործերին միջամտություն և հանդիպումը որակեց պրովակացիա։ Լուիջի Դի Մայոյն առաջին անգամ չէ, որ հանրային աջակցություն էր հայտնում ցուցարներին։ Նա բացահայտ համեմատեց «դեղին բաճկոնավորներին» «5 աստղի շարժում» կուսակցության հետ, որի առաջնորդն է նա։ Քաղաքական գործիչն, օրինակ, հայտարարեց, որ ֆրանսիացի ակտիվիստները համակված են նույն ոգով, որն ունի Դի Մայոյի կուսակցությունը։ «Դեղին բաճկոնավորնե՛ր, չնահանջեք»,- կոչ արեց քաղաքական գործիչը կուսակցության իր բլոգում։
Իտալիայի ներքին գործերի նախարար Մատտեո Սալվինին ևս նմանատիպ դիրքորոշմամբ հանդես եկավ։ Նա համարվում է փոխվարչապետի համախոհը, ինչպես նաև «Լիգա» պոպուլիստական կուսակցության առաջնորդներից մեկը։ «Ես աջակցում եմ ազնիվ ֆրանսիացիներին, ովքեր ամենաքաղաքակիրթ ձևով ասում են իրենց նախագահին. «Յուրաքանչյուր ոք, ով հոգ չի տանում ֆրանսիական ժողովրդի շահերի մասին, ավելի լավ է հեռանա իր պաշտոնից, իսկ որքան շուտ, այնքան լավ»,- հայտարարեց Սալվինին։ ԵՄ անդամ երկրների նման ակնհայտ աջակցությունը ցուցարարներին չէր կարող վրոդովմունք չառաջացնել Ելիսեյան պալատում։ Միևնույն ժամանակ Ֆրանսիան համբերատար շարունակում է հայտարարել Իտալիայի կողմից միջամտությունների անթույլատրելիության մասին։ Հռոմը, սակայն ուշադրություն չդարձրեց եվրոպական գործընկերոջ զայրույթին, այլ գտավ կոպիտ հայտարարությունների նոր առիթներ։
Հունվարին Լուիջի Դի Մայոն մեղադրեց ֆրանսիացիներին Աֆրիկայի շահագործման մեջ։ Դրանից հետո Փարիզը, դժգոհ նման հայտարարություններից, հետ կանչեց Իտալիայում իր դեսպանին։ Սակայն, դիվանագիտական ազդանշանից մի քանի ժամ անց Իտալիայի փոխվարչապետը նորից հայտարարեց, որ Աֆրիկայում ֆրանսիական քաղաքականությունը աղքատության և միգրացիայի պատճառ է հանդիսանում։ Ավելին, քաղաքական գործիչն առաջարկեց Աֆրիկայի գաղութացման համար Ֆրանսիայի նկատմամբ պատժամիջոցներ կիրառել։ Նա նաև ավելացրեց, որ Ֆրանսիան շահագործում է տասնյակ աֆրիկյան երկրներ։ Ֆրանսիան կրկին վերջինիս մեկնաբանություններն անվանեց «անընդունելի և անհիմն»։ «Դեղին բաճկոնավորների» հետ փոխվարչապետի հանդիպումից հետո, ովքեր հարցականի տակ դրեցին Մակրոնի նախագահությունը, Փարիզը խոսքից անցավ գործի և հետ կանչեց Իտալիայում իր դեսպանին։ Պետք է նշել, որ ԵՄ երկրները շատ հազվադեպ են նման միջոցների դիմում՝ հատկապես գործընկերների մասով։
«Միջամտությունների վերջին դեպքերը համարվում են լրացուցիչ անընդունելի սադրանք։ Դրանք խախտում են բարեկամ ժողովրդի ժողովրդական ընտրությունների նկատմամբ հարգանքը»,- ասվում է Ֆրանսիայի ԱԳՆ հայտարարության մեջ։
Երկու երկրների միջև հակասությունների առաջին պատճառը միգրացիոն խնդիրն էր։ Բաց դռների քաղաքականությունը, որը քարոզում է Մակրոնը, իտալիացի ղեկավարների ճաշակով չէ։ Իր աշխարհագրական դիրքի պատճառով Իտալիան ստիպված էր միգրացիոն ճգնաժամի հարվածի զգալի մասը վերցել իր վրա, մինչ դեռ Մակրոնը շարունակում էր կրկնել հանդուժողականության մասին։ 2018 թվականի ամռանը Մակրոնն Իտալիայի վարչապետ Պեդրո Սանչեսի հետ համատեղ ասուլիսի ընթացքում կասկած հայտնեց, որ Իտալիան իսկապես միգրացիոն ճգնաժամի մեջ է։ Հռոմը չէր կարող անտեսել Ֆրանիսայի նախագահի հայտարարությունը։ Ի պատասխան Սալվինին Մակրոնին անվանեց «լկտի» և Փարիզին առաջարկեց հանդիպել փախստականներին, ովքեր կուտակվել են Իտալիայում։
Դրանից հետո իտալացիները սկսեցին փորձել Փարիզի համբերությունը։ Քաղաքական գործիչների տարաձայնությունները մեկ անգամ չէ, որ դուրս էին եկել դիվանագիտական քաղաքավարության սահմաններից։ Օգոստոսին Մակրոնը բանավոր պայքարի մեջ մտավ Մատտեո Սալվինիի հետ։ Դանիայում լրագրողների հետ զրույցում Ֆրանսիայի ղեկավարը իրեն անվանեց Եվրոպայի աջ ուժերի «գլխավոր թշնամի»։ «Ես չեմ նահանջի ազգայնականների և ատելություն քարոզողների առջև։ Եթե նրանք ցանկանում են ինձ տեսնել որպես գլխավոր թշնամի, ապա նրանք ճիշտ են»,- ասաց Մակրոնը։
Սալվինին ի պատասխան հայտարարեց, որ հարցումների արդյունքներից դատելով, որոնք պարբերաբար ցույց են տալիս Ֆրանսիայի նախագահի ցածր վարկանիշը, «Մակրոնի գլխավոր թշնամին Ֆրանսիայի ժողովուրդն է»։ Նա նաև մեղադրեց Ֆրանսաիայի ղեկավարին հանուն Փարիզի տնտեսական շահերի մյուս երկրներն անկայունանցելու մեջ։ «Մյուս կառավարությունների համար դասախոսություններ կարդալու փոխարեն, նա պետք է բացի իր սեփական սահմանները՝ սկսած Վենտիմիլիայի սահմանից»,- հայտարարեց Սալվինին։ Դրանից հետո Հռոմը հայտարարեց «Նոր Եվրոպա» ստեղծելու և գալիք «Եվրոպական գարնան» մասին։ Դաշնակիցները հայտնաբերվեցին արագ, ընդ որում առաջին համախոհներից մեկը դարձավ Մարի Լը Պենը, ով 2017 թվականի նախագահական ընտրություններում մրցում էր Մակրոնի հետ։ Նա նաև ստեղծել է եվրոպական աջ պոպուլիստական հակամիգրացիոն կուսակցությունների դաշինքը, որի մեջ մտավ Սալվինին իր «Լիգայով»։
Մայիսին, ի դեպ, տեղի կունենան Եվրախորհրդարանի ընտրությունները, ինչը նաև հիմնավորում է Իտալիայի կողմից Մակրոնի հասցեին ավելի ուժեղ հնչող սադրանքները։ Այսպիսով, Սալվինին, Փարիզի՝ իր դեսպանին հետ կանչելուց հետո, հայտարարեց, որ Հռոմը չի ցանկանում վիճել Ֆրանսիայի հետ և պատրաստ է բանակցությունների։ Ճիշտ է, դրա հետ մեկտեղ ներքին գործերի նախարարը մի շարք պամաններ առաջադրեց։ Մասնավորապես նա նշեց, որ Փարիզը պետք է դադարեցնի միգրանտների վերադարձը Իտալիա, հանձի ծայրահեղականներին և պարզեցնի փաստաթղթերի ստուգման գործընթացն իտալացիների համար ՝ սահմանը հատելիս։ Դրան զուգահեռ, Մակրոնը փորձում է կառավարել Գերմանիայի հետ հարաբերությունները, որն, ի դեպ, նրա դաշնակիցն է միգրացիոն քաղաքականության մասով։ Սակայն, սա նույնպես երկրների միջև տարաձայնությունների առիթ դարձավ։ Նույն օրը, երբ Ֆրանիսայի դեսպանը հետ էր կանչվել Իտալիայից, տեղեկատվություն ստացվեց այն մասին, որ Ֆրանսիայի նախագահը որոշել է հրաժարվել Մյունխենում Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելի հետ համատեղ հայտարարությունից։ Այս մասին հայտնում է Suddeutsche Zeitung-ը՝ վկայակոչելով աղբյուրները։
Նշանավոր ֆրանսիացի առաջնորդ Հենրիխ Էնդերլայնը նշում է, որ Մակրոնի որոշումը «խորհրդանշական ազդանշան» է։ Ըստ աղբյուրների, ներկայումս Փարիզի և Բեռլինի հարաբերություններում կան «օտարման» նշաններ։ Փետրվարի 7-ին հայտնի դարձավ, որ Փարիզը մտադիր է աջակել ԵՄ գազային դիրեկտիվի վերանայմանը, որը վերաբերվում է «Հյուսիսային հոսք — 2» ռուսական ծրագրի իրականացմանը։ Բեռլինը նախատեսում է թույլ չտալ գազային դիրեկտիվի խստացում՝ ակնկալելով Ֆրանսիայի և Եվրամիության մի շարք երկրների աջակցությունը։ Եթե փոփոխություններն ընդունվեին, ապա դա նշանակալիորեն կբարդացներ «Հյուսիսային հոսք — 2» ծրագրի իրականացումը։ Մինչ այժմ Էմանուել Մակրոնը համաձայնել էր Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելի հետ այս հարցում։ Բայց ֆրանսիական իշխանությունների դիրքորոշումների փոփոխությունները ԳՖՀ-ի ծրագրերը ռիսկի տակ դրեցին։ Մակրոնի փոփոխականությունը նյարդայնացրեց կանցլերին։ Սակայն, երկրներն ամեն դեպքում եկան համաձայնության։ Պայմանավորվածությունների շնորհիվ ծրագիրը չի արգելափակվի։
2017 թվականին, Մակրոնը հաղթելով նախագահական ընտրություններում, երիտասարդ և խարիզմատիկ ղեկավարը դարձավ նոր ժամանակների խորհրդանիշը ոչ միայն Ֆրանսիայում, այլ նաև ամբողջ Եվրոպայում։ Նա ամբիցիոզ կերպով հայտարարեց բարեփոխումների մասին ոչ միայն երկրի ներսում, այլ նաև ԵՄ-ում։ Մակրոնը պերճախոս կերպով խոստացավ ամրապնդել Եվրամիությունը և Ֆրանսիայի կապերը վերջինիս հետ։ Մամուլը գրում է, որ նա կարող է գրեթե փոխարինել ԳՖՀ կանցլեր Անգելա Մերկելին Եվրամիության ոչ պաշտոնական ղեկավարի դերում։ Սակայն ներկայումս նման ակնկալիքների համար հիմքեր չկան։ Մինչ ցուցարարները ավերում են Փարիզի փողոցները Գերմանիայի փոխկանցլեր և ֆինանսների նախարար Օլաֆ Շոլզը առաջարկեց, որ Ֆրանսիայի մշտական տեղը ԱԽ-ում հերթով զբաղեցնեն ԵՄ երկրները։ Հունվարի 22-ին Ֆրանսիան և Գերմանիան ստորագրեցին Ախենի երկկողմ համագործակցության մասին համաձայնագիր։ Մերկելն անմիջապես ստորագրման ամսաթիվն անվանեց «հատուկ օր»։ Նրա խոսքերով, համաձայնագիրը «դնում է երկու երկրների փոխգործակցության հիմքը»։ Բայց այստեղ Մակրոնը կրկին ստիպված էր լսել դժգոհություն։ Համաձայնագրի կետերից մեկը վերաբերվում էր Գերմանիան ՄԱԿ մշտական անդամ դարձնելուն, ինչի մասին խոսել էր Գերմանիայի փոխկանցլերը։ Պայմանագրում ասվում է. «Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամներին Գերմանիայում ընդունելը ֆրանս-գերմանական դիվանագիտության գերակայությունն է»։
Ֆրանսիայի խորհրդարանի պատգամավոր Թիերի Մարիանին կասկածի տակ է դրել նման որոշման ճշտությունը։ Նա հայտարարել է , որ Փարիզի շահերի մեջ է մտնում ունենալ «հինգից մեկ ձայն, այլ ոչ թե տասից մեկը»։ Գերմանիան շատ բան է ստացել այս համաձայնագրի շրջանականերում։ Բայց ի՞նչ է ստացել Ֆրանսիան։ Ոչինչ,-ասաց Մարիանին։ -ԱՄՆ, Գերմանիան մեր լավագույն բարեկամներն ու գործընկերներն են, բայց չպետք է միամիտ լինել»։ Մակրոնի առաջնորդական ամբիցիաները Գերմանիան ավելի շատ է կասկածի տակ դնում։ Ֆրանսիայի նախագահը, որպեսզի ամրապնդի իր դիրքերը, հայտարարեց եվրոպական բանակի ստեղծման մասին, ինչում նրան աջակցում էր Անգելա Մերկելը։ Մակրոնի այդ մտադրությունը դարձավ մեկ այլ համաշխարհային առաջնորդի հետ հակամարտության պատճառ։ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփն, ի պատասխան, Մակրոնի հայտարարությանը, միանգամայն բացասական արձագանք է տվել՝ Ֆրանսիայի ղեկավարի խոսքերը համարելով վիրավորական։ ԱՄՆ ղեկավարի խոսքերին հաջորդեցին Twitter-ում հեգնական գրառումները, որտեղ Թրամփը կասկածի տակ դրեց Ֆրանսիայի ծառայությունը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ և իր հետևորդների ուշադրությունը հրավիրեց Մակրոնի ցածր վարկանիշի վրա։
Փարիզ կատարած այցի ժամանակ Թրամփը քննադատեց Ֆրանսիայի կառավարությանը գինու ներմուծման բարձր գների համար, ինչը բացասաբար է անդրադառնում ամերիկյան գինիների վաճառքի վրա։ Էմանուել Մակրոնը հայտարարեց, որ Վաշինգտոնի հետ համագործակցելը չի նշանակում լինել նրա կամակատարը, ինչպես նաև հիշեցրեց իր ամերիկացի գործընկերոջը, որ ապրիլին Ֆրասիայի, Մեծ Բրիտանիայի, ԱՄՆ-ի զինվորականները Սիրիայում իրականցրել են «աննախադեպ» գործողություն։ Դրանից հետո Փարիզի և Վաշինգտոնի հարաբերությունները զգալիորեն վատթարացան։ Երբ Ֆրանսիայում սկսվեցին բողոքները, Դոնալդ Թրամփը չկարողացավ զերծ մնալ մեկնաբանություններից։ Նա վստահություն հայտնեց, որ ցուցարարները փողոց են դուրս եկել 2015 թվականի կլիմայի մասին Փարիզի համաձայնագրի պատճառով։ «Փարիզի համաձայնագիրը վատ ազդեցություն ունի Փարիզի վրա։ Բողոքներ և խռովություններ են տեղի ունեում ամբողջ Ֆրանսիայում։ Ցուցարարները վանկարկում են. «Մենք ցանկանում ենք Թրամփին»,-ասել է Սպիտակ տան ղեկավարը։
Նրա կարծիքով, ֆրանսիացիների դժգոհությունը կապված է բացառապես շրջակա միջավայրը պաշտպանելու համար զարգացող երկրների՝ մեծ գումարներ չվաճարելու ցանկության հետ։ Ի պատասխան՝ Ֆրանսիայի ԱԳՆ խնդրեց Թրամփին չխառնվել պետության ներքին գործերին։ Նախօրեին Մակրոնը հայտարարեց «դեղին բաճկոնավորների» բողոքներին ռուսական լրատվամիջոցների «միջամտության» մասին։ Մոսկվան նման հայտարարություններին արձագանքել է բացասաբար։ «Արտաքին գործերի նախարարությունը խնդրում է պարզաբանել Փարիզի դիրքորոշումը այս հարցում։ Արդյոք նման հայտարարություններ արվել են և ինչո՞վ են դրանք պայմանավորված, խոսքն ինչի՞ մասին է և արդյոք կարելի է Ֆրանսիայի նախագահի խոսքերը համարել պաշտոնական դիրքորոշում,- հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ մամլո քարտուղար Մարիա Զախարովան։
Հրապարակման բնօրինակը gazeta.ru կայքում։