NBC NEWS հեռուստաալիքն անդրադարձել է Գերմանիայում ստեղծված քաղաքական ճգնաժամին: Պարբերականի անդրադարձը ներկայացնում ենք ստորև.
«Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը կոալիցիոն բանակցությունների տապալումից հետո ակնարկել է նոր ընտրություններ անցկացնելու հնարավորության մասին՝ այսպիսով կասկածի տակ դնելով Գերմանիայի կանցլերի պաշտոնում իր չորրորդ ժամկետը: Գերմանիայում հասունացած քաղաքական ճգնաժամը սարսափեցրել է ողջ Եվրոպային:
Մերկելը նշել է, որ ինքը «շատ թերահավատորեն է վերաբերում» փոքրամասնության կառավարությունն առաջնորդելու տարբերակին Եվրոպայի խոշորագույն տնտեսությունն առաջ մղելու առումով (խմբ.- Գերմանիայի տնտեսությունը խոշորագույնն է Եվրոպայում) և կարծում է, որ նոր ընտրությունների անցկացումն ավելի լավ լուծում կլինի:
Ընդ որում, Գերմանիան Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո չի ունեցել հետընտրական փոքրամասնության կառավարություն: Եվրոպայում ստեղծված խառնաշփոթ իրավիճակի մյուս կողմն էլ Բրեքզիտի հետևանքով առաջացած անկայունության, ներգաղթի և ծայրահեղ աջերի աճող սպառնալիքի դեմ պայքարն է:
«Մենք այժմ հանդիպել ենք մի իրավիճակի, որը չենք ունեցել Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության պատմության ընթացքում, այնպես որ գրեթե 70 տարի»,- երկուշաբթի լրագրողներին հայտնել էր Գերմանիայի նախագահ Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերը:
Շտայնմայերն, ով ի վերջո, կորոշի հող նախապատրաստել փոքրամասնության կառավարություն ձևավորելու համար, թե նոր ընտրություն անցկացնել, մինչև բանակցությունների տապալումը կարծես թե բացառել էր վերջին տարբերակը:
«Անհասկանալի և մտահոգիչ կլիներ մեր երկրում և դրա սահմաններից դուրս, մասնավորապես եվրոպական հարևանության տարածաշրջանում, եթե Եվրոպայի ամենախոշոր և տնտեսապես ամենահզոր երկրում քաղաքական ուժերը չկատարեին իրենց պարտականությունները»,- հայտարարել է նա:
Մերկելն իշխանության է եկել 2005 թ.-ին և Գերմանիայում նրան փաղաքշորեն անվանում են «մայր»: Նրա Քրիստոնեա-դեմոկրատական կուսակցությունը սեպտեմբերին կայացած ընտրությունների ժամանակ կորցրեց սպասվածից ավելի շատ տեղեր և այժմ հարկադրված է կոալիցիա կազմել փոքր կուսակցությունների հետ:
Նախկինում կոալիցիա կազմելը խնդրահարույց չի եղել: Այս անգամ այդպես չէ:
Մերկելի պահպանողական կուսակցությունը նոր դաշինք ձևավորելու նպատակով չորս շաբաթ բանակցում էր Ազատ դեմոկրատական կուսակցության և ավանդաբար ձախակողմյան Կանաչների կուսակցության հետ, մինչև ԱԴԿ-ն կիրակի երեկոյան դուրս եկավ բանակցություններից:
«Գերմանացիներին միշտ զարմանք է պատճառել եվրոպական մյուս երկրների կառավարությունների կայուն մեծամասնություն ձևավորելու անկարողությունը և այժմ մենք այդ իրավիճակում են»,- հայտարարել է Եվրոպական խորհրդի արտաքին հարաբերությունների գծով ավագ գիտաշխատող և ԵԽԱՀ-ի Բեռլինի գրասենյակի ղեկավար Յոզեֆ Յաննինգը:
Անցյալում եվրոպական հարևանների համար լինելով խելամտության և զգուշավորության օրինակ, Գերմանիան այսօր ինքն է հայտնվել մտահոգիչ իրավիճակում:
«Եվրոպայի համար վատ նորություն է, որ Գերմանիայում կառավարության ձևավորումը մի փոքր ավելի երկար կարող է տևել»,- այս մասին երկուշաբթի հայտարարել է Նիդերլանդների արտաքին գործերի նախարար Հալբե Զիյլսթրան: «Գերմանիան շատ կարևոր երկիր է ԵՄ-ում: Այսպիսով, եթե նրանք չունեն կառավարություն, հետևաբար չունեն մանդատ և նրանց համար շատ դժվար կլինի արտահայտել իրենց դիրքորոշումը:
Ծայրահեղ աջ ազգայնական «Գերմանիայի համար այլընտրանք» կուսակցությունը, որը սեպտեմբերին կայացած ընտրությունների ժամանակ ստացել էր շուրջ 13 տոկոս ձայն՝ դառնալով երրորդ մեծ ուժը խորհրդարանում, շտապեց օգտագործել ճգնաժամը:
«Մերկելը ձախողեց»,- հայտարարել է կուսակցության համանախագահ Ալեքսանդր Գոլանդը: «Մենք կարծում ենք, որ նրա հեռանալու ժամանակն է»:
Այնուամենայնիվ, վերլուծաբաններն ուշադրություն են հրավիրել Մերկելի քաղաքական ճկունության ու պրագմատիզմի վրա:
«Նրա ողջ կարիերայի ընթացքում մարդիկ միշտ էլ թերագնահատել են նրան»,- ասել է Կիելի համալսարանի քաղաքագետ Մարսել Դիրսուսը:
Շատ գերմանացիներ անհանգստացած էին կառավարություն ձևավորելու հարցում իրենց քաղաքական ղեկավարների անկարողությամբ:
Գերմանական ZDF հեռուստաընկերության գլխավոր խմբագրի տեղակալ Էլմար Թևեսսեն հայտարարել է, որ երբ ընտրողները ընտրություն էին կատարում, նրանք գիտեին, որ բազմակուսակցական կոալիցիան հավանական է և «փոխզիջումների անհրաժեշտություն կլինի»:
«Այդ ամենը (փոխզիջումները) գտնելը առավելագույն պատասխանատվությունն է ժողովրդավարության առումով»,- մեկնաբանություններից մեկում գրել է Թևեսսեն:
Այնուհետև նա ավելացրել է. «Ապագան ավելի լավն է, քան անցյալը, եթե մենք քաջություն ունենանք դրականորեն կազմակերպելու այն»:
Եթե փակուղին շարունակվի, Շտայնմայերը ստիպված կլինի խորհրդարանին առաջարկելու կանցլերի թեկնածու, ով պետք է հաղթի նախապես ընտրված պատգամավորների ձայների մեծամասնությամբ: Ենթադրելով, որ դա կձախողվի, խորհրդարանն ունի 14 օր առաջադրելու իր սեփական թեկնածուին, որը կարող է ընտրվել ձայների բացարձակ մեծամասնությամբ: Եվ եթե դա էլ չհաջողվի, Շտայնմայերը կառաջադրի թեկնածու, ով կարող է ընտրվել պատգամավորների ձայների մեծամասնությամբ: Այնուհետև Շտայնմայերը ստիպված կլինի որոշում կայացնել՝ կամ ձևավորել փոքրամասնության կառավարություն, կամ լուծարել խորհրդարանը՝ 60 օրվա ընթացքում նոր ընտրություն անցկացնելով: Մերկելի դաշինքը (խմբ.- ՔԴՄ/ՔՍՄ՝ Քրիստոնեա-դեմոկրատական միություն-Քրիստոնեա-սոցիալական միություն) ամենամեծ խմբավորումն է խորհրդարանում, սակայն բացարձակ մեծամասնություն կազմելու համար պակասում է 109 տեղ:
Նոր ընտրությունները կարող են հավասարապես անհարմար վիճակի հանգեցնել, քանի որ մինչ օրս անցկացված հարցումները կանխատեսում են նմանատիպ արդյունքներ, որոնք գրանցվել են վերջին ընտրությունների ժամանակ:
«Թեև Գերմանիայի իշխանության վակուումն անսովոր է, Մերկելի դժվարությունները քաղաքական հեղափոխություն չէ Բրեքզիտի վերաբերյալ հանրաքվեի կամ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հաղթանակի ֆոնին»,- հայտարարել է քաղաքագետ Դիրսուսը:
«Սա սեյսմիկ տեղաշարժ չէ: Դա նշան է, որ Գերմանիան դառնում է մի փոքր ավելի սովորական երկիր: Եվրոպայում՝ մեր շուրջը, մենք տեսնում ենք քաղաքական որոշակի անկայունություն: Այժմ մենք դառնում ենք ավելի սովորական եվրոպական երկիր»»,- ասվում է հոդվածում: